Thời gian qua, mặc dù tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy trên địa bàn được kiềm chế, kiểm soát, tuy nhiên, do ảnh hưởng chung, tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy trên địa bàn tỉnh có chiều hướng gia tăng, số vụ án và tang vật ma túy năm sau phát hiện nhiều hơn năm trước. Phương thức, thủ đoạn tinh vi, sử dụng mạng xã hội Facebook, Zalo để hoạt động phạm tội gây khó khăn trong công tác phát hiện, điều tra, xử lý. Nguồn ma túy chủ yếu vẫn từ các tỉnh, thành phố như tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị, Hà Tỉnh, Nghệ An, thành phố Đà Nẵng đưa vào địa bàn. Tội phạm ma túy trên địa bàn thành phố Huế chiếm tỷ lệ cao, chiếm 67% số vụ và số đối tượng phát hiện, bắt xử lý trên toàn tỉnh. Các đối tượng sử dụng chất ma túy có xu hướng chuyển dần sang sử dụng ma túy tổng hợp và tụ tập thành các ổ, nhóm trong các quán bar, khách sạn, karaoke, nhà nghỉ... để sử dụng ma túy trái phép; đặc biệt, một số trường hợp sử dụng ma túy dẫn đến loạn thần, mất kiểm soát hành vi, gây mất an ninh trật tự.

Trước tình hình trên, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã xây dựng và ban hành Kế hoạch 127-KH/TU, ngày 08/10/2019 để lãnh đạo, chỉ đạo và triển khai thực hiện Chỉ thị 36 (viết tắt là Kế hoạch 127). Trên cơ sở Kế hoạch 127, các cấp ủy, tổ chức đảng đã chú trọng chỉ đạo phát huy có hiệu quả vai trò nòng cốt của lực lượng Công an trong tham mưu, hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc việc triển khai thực hiện Chỉ thị 36; thường xuyên mở các đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm ma túy trên các tuyến, địa bàn trọng điểm; chỉ đạo thực hiện nghiêm túc công tác phát hiện, điều tra tội phạm về ma túy, đảm bảo đúng quy định của pháp luật; thường xuyên chỉ đạo việc sơ kết, tổng kết để đánh giá kết quả đạt được; đồng thời chỉ ra những tồn tại, hạn chế và nguyên nhân, nhằm đề ra các giải pháp khắc phục, góp phần thực hiện có hiệu quả công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy trên địa bàn.

Nhìn chung, dù tình hình tội phạm và tệ nạn ma tuý trên địa bàn cả nước tiếp tục diễn biến phức tạp, nhưng với sự quyết tâm chỉ đạo quyết liệt của cấp ủy, chính quyền địa phương các cấp, sự phối hợp chặt chẽ của các ban, ngành, đoàn thể, sự đồng tình ủng hộ của quần chúng nhân dân trong phòng ngừa, đấu tranh không khoan nhượng với tội phạm và tệ nạn ma túy, do đó công tác phòng, chống ma túy đạt nhiều kết quả tích cực, tiếp tục kiềm chế, kiểm soát tình hình tội phạm và tệ nạn ma tuý trên địa bàn, góp phần đảm bảo an ninh trật tự, tạo điều kiện phát triển kinh tế, xã hội, du lịch... của địa phương, trong đó nổi bật là:

- Cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và đoàn thể xã hội từ tỉnh đến cơ sở đã lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện nghiêm túc Chỉ thị 36; nhận thức của cán bộ, đảng viên về trách nhiệm trong công tác phòng, chống ma túy được nâng lên.

- Công tác tuyên truyền pháp luật về ma túy được tăng cường triển khai thực hiện với nhiều hình thức đa dạng, phong phú, thường xuyên, liên tục với phương châm hướng về cơ sở.

- Công tác đấu tranh tội phạm về ma túy tiếp tục được quan tâm chỉ đạo thực hiện quyết liệt, phát hiện đấu tranh bắt xử lý vụ án về ma túy nhiều hơn 58,5%, hơn 97% số đối tượng và tang vật ma túy tổng hợp thu giữ nhiều hơn 07kg, trong đó đã triệt phá nhiều đường dây, đối tượng mua bán, vận chuyển, tàng trữ trái phép chất ma túy có quy mô lớn. Phòng ngừa, đấu tranh, bắt xử lý mạnh các nhóm, đối tượng mua bán, tổ chức, chứa chấp sử dụng trái phép ma tuý tổng hợp lợi dụng các cơ sở kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự và dịch vụ nhạy cảm; không để ma tuý xâm nhập qua tuyến biên giới, hình thành các điểm, tụ điểm phức tạp, lây lan trong cán bộ, công chức, viên chức, cơ quan, trường học; không để xảy ra tình trạng trồng cây có chứa chất ma tuý.

- Công tác điều tra tố tụng luôn đảm bảo đúng các yêu cầu về pháp luật, nghiệp vụ, chính trị; công tác trinh sát đã gắn kết chặt chẽ với công tác điều tra theo tố tụng; điều tra mở rộng án đạt hiệu quả cao, nhiều vụ án bắt xử lý triệt để đối tượng chủ mưu, cầm đầu; công tác bắt, giam giữ xử lý đảm bảo đúng pháp luật, không để xảy ra oan sai, sót lọt, không bức cung, nhục hình, không để đối tượng tự sát, trốn, đảm bảo bắt đúng người, đúng tội; không để xảy ra vi phạm trong điều tra, xử lý tội phạm về ma tuý.

- Công tác hợp tác quốc tế về phòng chống ma túy nhất là đối với các tỉnh có chung đường biên giới của CHDCND Lào được mở rộng và đi vào chiều sâu, thực chất hơn.

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy vẫn còn bộc lộ một số hạn chế như: một số cấp uỷ đảng, chính quyền, cơ quan, ban, ngành, đoàn thể chưa quan tâm đúng mức trong việc chỉ đạo công tác phòng, chống ma tuý; chưa thường xuyên kiểm tra, thanh tra việc chấp hành các quyết định của cấp dưới. Sự phối hợp, tham gia của các ngành chức năng vẫn chưa thật sự đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ đề ra. Công tác tuyên truyền, giáo dục về phòng, chống ma túy tuy chưa đủ mạnh; nội dung và hình thức tuyên truyền, giáo dục nhiều lúc chưa phong phú, chưa đúng đối tượng nên chưa thu hút được đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia. Công tác xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc chưa thật sự đi vào chiều sâu; mô hình về phòng, chống ma tuý chưa thật sự phát huy hiệu quả. Nguồn kinh phí đầu tư cho công tác phòng, chống ma túy vẫn còn hạn chế, chưa tương xứng với tình hình thực tiễn đối với tội phạm và tệ nạn ma túy đang diễn ra.

Ngoài ra, công tác phòng, chống ma túy trên địa bàn tỉnh cũng gặp phải những khó khăn, vướng mắc như: chưa có que test để xác định người sử dụng trái phép chất ma túy đối với trường hợp sử dụng “Cỏ Mỹ”. Xuất hiện nhiều loại ma túy mới, danh sách các chất ma túy chưa được bổ sung thường xuyên, nhiều chất gây nghiện chưa nằm trong danh mục quy định của Chính phủ. Chưa có trung tâm cai nghiện ma túy bắt buộc hoặc tự nguyện; vấn đề giúp đỡ người nghiện tái hòa nhập cộng đồng, tìm kiếm việc làm, phòng, chống tái nghiện; công tác dạy nghề, giải quyết việc làm cho người sau cai vẫn còn nhiều khó khăn. Việc xác định tình trạng nghiện của ngành Y tế còn nhiều hạn chế, nhất là cấp xã; vấn đề quản lý, điều trị cho người sử dụng ma túy bị loạn thần hiện nay là rất khó khăn, vượt quá năng lực của cơ quan y tế cơ sở, hiện chưa có quy định cụ thể nào để xác định rõ cơ quan nào chịu trách nhiệm quản lý, điều trị bệnh và cai nghiện ma túy cho đối tượng này.

Tình hình tội phạm và tệ nạn ma tuý thời gian tới dự báo sẽ tiếp tục có những diễn biến phức tạp. Số đối tượng nghiện, đối tượng sử dụng trái phép chất ma túy gia tăng; “nguồn cầu” cao sẽ là điều kiện để tội phạm tìm mọi cách xâm nhập đưa ma tuý đến địa bàn để tiêu thụ, nhất là ma tuý tổng hợp; đối tượng phạm tội hoạt động liều lĩnh hơn; sự liên kết, đan xen giữa tội phạm ma túy và các loại tội phạm khác ngày càng chặt chẽ, nguy hiểm và khó phát hiện hơn... Thực trạng trên đặt ra những yêu cầu mới, nặng nề hơn đối với công tác phòng, chống ma tuý. Do đó, nhằm tiếp tục triển khai thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả Chỉ thị 36, các cấp uỷ đảng, chính quyền cần tập trung một số nhiệm vụ trọng tâm sau:

- Tổ chức thực hiện có hiệu quả Luật Phòng, chống ma túy năm 2021 và các văn bản hướng dẫn thi hành. Tập trung nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác lãnh chỉ đạo của các cấp ủy đảng, sự quản lý của chính quyền các cấp và huy động sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị trong phòng chống ma túy; thường xuyên tổ chức kiểm tra, giám sát, thanh tra công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy.

- Đẩy mạnh công tác tuyên truyền phòng chống ma túy, chú trọng đa dạng hóa hình thức tuyên truyền, phát huy thế mạnh Internet như thành lập các trang Facebook, Zalo... để tuyên truyền phòng chống ma túy, hỗ trợ tư vấn người nghiện, tiếp nhận tin báo, tố giác tội phạm ma túy. Xây dựng mạng lưới tuyên truyền viên rộng khắp trong cộng đồng dân cư ngay từ thôn, bản, tổ dân phố, cơ quan, trường học... những người có uy tín trong dòng họ, già làng, trưởng bản, chức sắc trong tôn giáo.

- Tổng rà soát, thống kê và tổ chức biện pháp thực hiện quản lý người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy; có kế hoạch quản lý đặc biệt với những người có biểu hiện “loạn thần, ngáo đá” không để gây mất an ninh trật tự; phối hợp quản lý đối tượng nghiện tham gia điều trị thay thế bằng Methadone, luôn coi trọng phát động phong trào toàn dân BVANTQ, xóa địa bàn có tệ nạn ma tuý.

- Chỉ đạo các lực lượng chuyên trách triển khai các biện pháp nghiệp vụ, thực hiện có hiệu quả các đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm nói chung; tấn công, trấn áp mạnh mẽ tội phạm về ma tuý kịp thời phát hiện, ngăn chặn, điều tra, triệt phá các tổ chức, đường dây mua bán, vận chuyển ma tuý, các tụ điểm, điểm mua bán, tổ chức, chứa chấp sử dụng trái phép chất ma túy, các ổ nhóm tàng trữ, sử dụng ma túy, các địa bàn phức tạp về ma túy, các điểm kinh doanh có điều kiện, dịch vụ nhạy cảm hoạt động phạm tội ma túy. Thực hiện nghiêm túc, đúng quy định công tác điều tra, truy tố, xét xử; không để oan, sai, sót lọt tội phạm; không để xảy ra vi phạm trong công tác tố tụng.

- Nâng cao hiệu quả công tác quản lý, kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến tiền chất và ma tuý, không để tội phạm ma túy lợi dụng sơ hở để hoạt động mua bán tiền chất dùng vào việc sản xuất ma túy trên địa bàn.

- Đầu tư, trang cấp trang thiết bị, phương tiện, kinh phí, kiện toàn lực lượng chuyên trách phòng chống ma túy đảm bảo đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ phòng chống ma túy trong tình hình mới.

- Tăng cường hợp tác quốc tế về phòng, chống tội phạm về ma tuý; duy trì việc giao ban định kỳ giữa chính quyền cấp tỉnh và cấp huyện với các tỉnh, huyện biên giới với nước CHDCND Lào.