MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ CÔNG TÁC PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC

PHÁP LUẬT CHO THANH THIẾU NIÊN TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY

Phổ biến, giáo dục pháp luật nói chung và phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên nói riêng là nghiệp vụ phổ biến, giáo dục pháp luật nhằm tác động vào nhận thức, ý thức và niềm tin chấp hành pháp luật của đối tượng. Đặc biệt, với đối tượng thanh thiếu niên có nét đặc trưng riêng trong bối cảnh giai đoạn hiện nay.

I. MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA THANH THIẾU NIÊN TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY[1]

Thanh niên là nhóm dân số đặc thù, có mặt trong tất cả các nhóm dân tộc, giai cấp, các thành phần xã hội và địa bàn trong cả nước. Theo cách quản lý và phân loại đối tượng thanh niên của Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, thanh niên Việt Nam được chia thành các nhóm sau: Thanh niên nông thôn, thanh niên công nhân, thanh niên công chức và viên chức, thanh niên đô thị, thanh niên học sinh và sinh viên, thanh niên trong các lực lượng vũ trang. Các nhóm thanh niên đặc thù bao gồm: Thanh niên dân tộc thiểu số, thanh niên có đạo, thanh niên đang học tập, lao động ở nước ngoài, các nhóm thanh niên yếu thế bao gồm: Thanh niên bị nhiễm HIV/AIDS, thanh niên khuyết tật, thanh niên sau cai nghiện và sau cải tạo trở về tái hòa nhập với cộng đồng.

1. Cơ cấu dân số thanh niên theo khu vực nông thôn và thành thị

Số lượng thanh niên tại khu vực nông thôn là 17.797.550 người, thanh niên thành thị giảm xuống còn 7.281.214 người (2). Về tỷ lệ chênh lệch giữa nhóm thanh niên nông thôn với thanh niên thành thị luôn ở mức dao động 40% một năm

2. Dân số thanh niên phân bố theo vùng

Giữa các vùng có sự khác biệt trong tỷ trọng dân số trong độ tuổi từ 16-30 tuổi. Vùng Đông Nam Bộ không chỉ là vùng có tỷ trọng dân số trong độ tuổi từ 16-30 tuổi cao nhất mà còn là vùng duy nhất có tỷ lệ nữ thanh niên cao hơn nam thanh niên ở cả 3 nhóm tuổi. Đông Nam Bộ là nơi tập trung nhiều ngành công nghiệp lao động như nhà máy may mặc, giày dép ở Bình Dương và Đồng Nai nên đã thu hút nhiều lao động nữ thanh niên di cư từ các tỉnh trong cả nước.

3. Cơ cấu dân số thanh niên theo nhóm tuổi

Phân tích cơ cấu dân số thanh niên theo nhóm tuổi cho thấy, nhóm thanh niên trong độ tuổi 25-30 luôn chiếm số lượng đông đảo nhất trong dân số thanh niên, tiếp theo là nhóm thanh niên trong độ tuổi 20-24.

4. Về xu hướng kết hôn và sinh sản

Tỷ lệ nữ thanh niên trong độ tuổi 16-19 đã từng kết hôn cao hơn nhiều so với nam thanh niên ở cùng độ tuổi. Tỷ lệ kết hôn trong thanh niên độ tuổi 16-19 tuổi cao nhất ở Vùng Trung du và miền núi phía Bắc và thấp nhất ở vùng Bắc Trung Bộ và Duyên Hải miền Trung. Tuổi kết hôn trung bình lần đầu năm 2009 là 22,8 với nữ và 26,2 với nam. Tỷ suất sinh của nhóm dân số ở độ tuổi 15-24 đã giảm xuống đáng kể qua thời gian. Tỷ suất sinh đặc trưng theo độ tuổi cao nhất đã chuyển từ nhóm tuổi 20-24 sang nhóm tuổi 25-29 phản ánh hiện tượng mô hình sinh của Việt Nam đang tiếp tục chuyển từ “sinh sớm” sang sinh muộn. Tỷ suất sinh của thanh niên nông thôn cao hơn rất nhiều so với thanh niên thành thị.

Phân tích xu hướng nhân khẩu học của thanh niên Việt Nam cho thấy thanh niên đang chiếu ưu thế trong tổng dân số cũng như có sự khác biệt về một số chỉ số thống kê giữa các nhóm thanh niên tại các vùng kinh tế - xã hội, giữa nông thôn/ thành thị. Sự khác biệt này cần được giải quyết thông qua việc xây dựng các chỉnh sách và chương trình can thiệp cho thanh niên để đảm bảo sự công bằng phát triển giữa các vùng miền và đặc biệt tập trung vào những nơi còn chậm phát triển.

5. Chiến lược phát triển thanh niên Việt Nam giai đoạn 2011 – 2020

 Chiến lược phát triển thanh niên Việt Nam giai đoạn 2011-2020 được Thủ tướng Chính phủ ban hành ngày 31/12/2012 với các mục tiêu cụ thể như sau: Giáo dục thanh niên; nâng cao trình độ văn hóa, ngoại ngữ, chuyên môn, tay nghề và ý thức nghề nghiệp; đào tạo nguồn nhân lực trẻ có chất lượng cao; đào tạo, bồi dưỡng, bố trí và trọng dụng tài năng trẻ, hình thành đội ngũ cán bộ trẻ giỏi; giải quyết việc làm, tăng thu nhập, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần, từng bước giải quyết chỗ ở cho thanh niên khu công nghiệp và trường học; nâng cao sức khỏe cho thanh niên, khuyến khích thanh niên tự học, tự đào tạo, có kỹ năng sống.

Kế hoạch thực hiện Chiến lược phát triển thanh niên Việt Nam giai đoạn II (2016-2020) được ban hành kèm theo Quyết định số 1042/QĐ-TTg ngày 17/7/2017 của Thủ tướng Chính phủ, với các mục tiêu: Mục tiêu 1: Giáo dục thanh niên về lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa; ý thức tuân thủ pháp luật, có trách nhiệm với bản thân, gia đình và xã hội; mục tiêu 2: Nâng cao trình độ văn hóa, ngoại ngữ và tin học, trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho thanh niên; mục tiêu 3: Phát triển nguồn nhân lực trẻ có chất lượng cao, gắn với nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ; mục tiêu 4: Đào tạo, bồi dưỡng, quy hoạch, bố trí, sử dụng tài năng trẻ, hình thành đội ngũ cán bộ khoa học kỹ thuật, cán bộ, công chức, viên chức lãnh đạo, quản lý trẻ giỏi trong các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội và các tổ chức kinh tế; mục tiêu 5: Giáo dục nghề nghiệp và kỹ năng nghề nghiệp, giải quyết việc làm, tăng thu nhập, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho thanh niên; mục tiêu 6: Nâng cao sức khỏe, thể lực, tầm vóc, kỹ năng sống cho thanh niên.

II. THANH NIÊN VIỆT NAM TRONG THỜI KÌ ĐẨY MẠNH CÔNG NGHIỆP HÓA, HIỆN ĐẠI HÓA ĐẤT NƯỚC VÀ HỘI NHẬP QUỐC TẾ[2]

1. Bối cảnh trong nước và quốc tế tác động đến thanh niên Việt Nam

    Hiện nay, đất nước ta đang trong quá trình thực hiện công cuộc đổi mới; tiến hành sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa; thực hiện kinh tế tri thức; tham gia sâu rộng vào hội nhập quốc tế và quá trình toàn cầu hóa; mở rộng quan hệ đối ngoại theo phương châm đa phương hóa, đa dạng hóa, làm cho thế và lực của nước ta được củng cố vững chắc hơn, kinh tế có sự phát triển và tương tối bền vững, đời sống về vật chất và tinh thần của nhân dân không ngừng được cải thiện, quốc phòng và an ninh, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm.

Công cuộc đổi mới do Đảng khởi xướng và lãnh đạo đã thu được những thành tựu to lớn và có ý nghĩa lịch sử, đưa nước ta ra khỏi khu vực kém phát triển, tạo tiền đề quan trọng để tiếp tục đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, phấn đấu đến năm 2020 cơ bản thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại, làm tiền đề quan trọng để đưa nước ta trở thành nước công nghiệp hiện tại vào những năm tiếp theo. Tuy nhiên, sự phát triển kinh tế - xã hội nước ta trong những năm tới còn gặp những khó khăn thách thức. Thách thức chung lớn nhất mà Đảng ta đã xác định đó là phải vượt qua nguy cơ tụt hậu về kinh tế.

Trên thế giới, hòa bình, hợp tác và phát triển vẫn là xu thế chủ đạo, tạo điều kiện cho các nước phát triển kinh tế. Kinh tế các nước trên thế giới đã dần dần phục hồi sau cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu, nhưng vẫn tiềm ẩn những yếu tố bất trắc khó lường. Hợp tác quốc tế và toàn cầu hóa kinh tế là xu thế tất yếu, tạo ra nhiều cơ hội phát triển nhưng cũng chứa dựng nhiều yếu tố bất bình đẳng, gây ra những thử thách không nhỏ cho các quốc gia, nhất là các nước đang phát triển trong đó có Việt Nam. Cạnh tranh kinh tế - thương mại, tranh giành các nguồn tài nguyên, năng lượng, thị trường, nguồn vốn, công nghệ, nhất là công nghệ sinh học, công nghệ thông tin, công nghệ nano sẽ phát triển mạnh mẽ và sẽ có những bước nhảy vọt, thời gian từ phát minh đến ứng dụng ngày càng thu hẹp. Kinh tế tri thức sẽ được nhiều nước, trong đó có Việt Nam, ứng dụng và thực hiện.

Khoảng cách chênh lệch giữa các nhóm nước giàu và nghèo ngày càng lớn, sự gia tăng dân số và cùng việc di cư tự do, khủng hoảng năng lượng, khủng hoảng lương thực, bảo vệ môi trường và biến đổi khí hậu toàn cầu, các dịch bệnh lớn, các tội phạm xuyên quốc gia và khủng bố quốc tế đòi hỏi phải có sự hợp tác nước ttrong khu vực và trên thế giới cùng tham gia giải quyết.

2. Thời cơ đối với thanh niên Việt Nam

Đảng ta luôn đánh giá vị trí vai trò quan trọng của thanh niên trong sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc. Đảng xác định thanh niên là chủ hiện tại và tương lai của đất nước, là đội quân xung kích cách mạng trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Xuất phát từ quan điểm đó, Đảng, Nhà nước, các cấp, các ngành và toàn xã hội luôn dành sự quan tâm, chăm lo đặc biệt đối với thanh niên và tổ chức Đoàn, nhất là thời kỳ phát triển đất nước và hội nhập kinh tế quốc tế.

Nhà nước tăng cường quản lý công tác thanh niên thông qua việc triển khai, thực hiện Luật Thanh niên, Chiến lược phát triển thanh niên và nhiều chính sách thích hợp khác nhằm bồi dưỡng, phát huy thanh niên và tạo điều kiện về cơ sở vật chất, phương tiện cho công tác thanh niên; quá trình xã hội hóa công tác thanh niên ngày càng được triển khai rộng rãi, tạo môi trường, điều kiện thuận lợi để bồi dưỡng và phát huy thanh niên.

Quá trình đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập kinh tế quốc tế, phấn đấu đưa nước ta sớm ra khỏi tình trạng kém phát triển, tạo nền tảng để Việt Nam cơ bản trưởng thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại vào năm 2020 là điều kiện, môi trường thuận lợi để thanh niên thể hiện tài năng sức trẻ, cống hiến cho đất nước. Với đường lối đúng đắn của Đảng, đất nước tiếp tục ổn định, vị thế không ngừng tăng lên đã tạo cơ hội lớn cho thanh niên học tập, tiếp cận văn minh nhân loại, nâng cao tri thức nhất là những thành tựu khoa học - công nghệ. Sự quan tâm của mỗi gia đình đối với lớp trẻ không ngừng tăng lên là cơ sở, nguồn lực, điều kiện quan trọng để chăm lo cho thanh niên những năm tới đây.

Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh không ngừng lớn mạnh, các hoạt động của Đoàn bám sát nhiệm vụ chính trị của đất nước, phù hợp với từng đối tượng thanh niên, phát huy vai trò xung kích, tình nguyện của tuổi trẻ trong phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc. Đoàn từng bước quan tâm, chăm lo tốt hơn các nhu cầu, nguyện vọng chính đáng của thanh niên, trở thành người bạn gần gũi của thanh niên.

3. Thách thức đối với thanh niên Việt Nam

Tình hình thế giới và trong nước đang có nhiều diễn biến phức tạp, khó lường, những nguy cơ chung của đất nước mà Đảng ta chỉ ra là những thách thức lớn đối với tuổi trẻ:

- Kinh tế đất nước vẫn còn nhiều khó khăn, chưa đủ điều kiện để đáp ứng tốt cho các nhu cầu của thanh niên cũng như của nhân dân cho các lĩnh vực học tập, nghề nghiệp, việc làm, thu nhập, sức khỏe, nhu cầu vui chơi, giải trí, hôn nhân, gia đình.

- Sự chuyển dịch về cơ cấu kinh tế sự phân hóa giàu nghèo ngày càng gia tăng quá trình phát triển kinh tế thị trường sẽ tạo ra những thách thức đối với thanh niên về trình độ học vấn, chuyên môn, nghiệp vụ lẫn, tay nghề, bản lĩnh và tác động sâu sắc đến tư tưởng, tình cảm, lối sống của thanh niên. Mặt khác, sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế kéo theo sự chuyển dịch lao động trẻ, cơ cấu xã hội, nghề nghiệp của thanh niên. Số thanh niên từ nông thôn ra thành phố, các khu công nghiệp, các trung tâm kinh tế, thanh niên lao động tự do, thanh niên thiếu việc làm, thu nhập không ổn định vẫn ngày càng có chiều hướng gia tăng.

- Sự chống phá của các thế hệ bên ngoài, các âm mưu xóa bỏ những thành quả của chế độ xã hội chủ nghĩa, xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng và chia rẻ khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Mục tiêu của thế lực thù địch là luôn nhằm vào thanh niên, coi đây là đối tượng dễ lung lạc để dùng các thủ đoạn kinh tế, chính trị và văn hóa tác động làm biến chất, tạo mầm mống chống đối chế độ; ra sức lôi kéo, tha hóa thanh niên, kích động thanh niên tham gia các hoạt động gây mất ổn định tình hình an ninh chính trị đất nước.

- Dưới sự tác động của toàn cầu hóa, những sản phẩm độc hại phi văn hóa bằng nhiều con đường, nhất là qua internet, các phương tiện truyền thông sẽ tác động trực tiếp, liên tục với cường độ cao đến lối sống, nếp sống của thanh niên, tạo sức ép gây nhiều khó khăn, phức tạp cho việc bảo vệ và phát huy văn hóa dân tộc trong giới trẻ.

- Sự gia tăng của các tệ nạn xã hội như ma túy, mại dâm, tội phạm nguy hiểm, côn đồ, hung hãn, băng nhóm… chưa được ngăn chặn hiệu quả; môi trường xã hội chưa lành mạnh; sức khỏe sinh sản, tỷ lệ nhiễm HIV trong thanh niên sẽ còn diễn biến phức tạp, ở mức báo động… đã, đang và sẽ tác động xấu đến thanh niên.

Bối cảnh trong nước và quốc tế không chỉ đem đến cơ hội, thuận lợi và thời cơ mà còn đem đến nhiều khó khăn và thách thức đối với thanh niên. Điều cơ bản là mỗi thanh niên cần có đủ bản lĩnh, ý chí, trình độ để phát huy thuận lợi, tận dụng thời cơ, khắt phục khó khăn, vượt qua thách thức. Điều đó chỉ có được khi thanh niên phát huy tinh thần tự học, tự rèn luyện, có đủ tâm, đủ tầm để tham gia vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, chủ động tham gia vào nền kinh tế tri thức và quá trình hội nhập quốc tế.

III. VAI TRÒ, VỊ TRÍ CỦA THANH NIÊN TRONG XÃ HỘI HIỆN NAY

Trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay, đại bộ phận thanh niên luôn tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng; trung thành, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; nêu cao tinh thần yêu nước, sẵn sàng hy sinh vì độc lập dân tộc, vì hạnh phúc của nhân dân. Bên cạnh đó, thanh niên luôn có khát vọng, ý chí vươn lên, có tinh thần đoàn kết, chia sẻ, tương thân, tương ái, vì cộng đồng và lợi ích quốc gia nên đã luôn có mặt ở những nơi khó khăn, gian khổ, xung kích hoàn thành mọi nhiệm vụ mà Đảng và nhân dân giao.

Những việc làm và hoạt động của thanh niên được thể hiện rõ nhất ở các phong trào hành động Cách mạng, các chương trình hành động, tiêu biểu, như: “Tuổi trẻ Việt Nam học tập và làm theo lời Bác”; Cuộc vận động “Nghĩa tình biên giới hải đảo”, với các hoạt động như: “Hành trình tuổi trẻ vì biển đảo quê hương”, “Đồng hành cùng ngư dân trẻ ra khơi”, “Góp đá xây Trường Sa”… đã để lại những dấu ấn sâu đậm trong lòng thế hệ trẻ và nhân dân cả nước; góp phần làm thay đổi thái độ và nhận thức chính trị của thanh niên. Thanh niên hiện nay, trong đó, không ít bạn trẻ có trình độ học vấn cao luôn sẵn sàng gia nhập Quân đội, thực hiện nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc. Đây là điều rất đáng phấn khởi và là nhân tố quan trọng góp phần xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam “Cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Bên cạnh đó, phong trào “Xung kích phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc”, “Sáng tạo trẻ”, “Thanh niên chung tay xây dựng Nông thôn mới”… đã cổ vũ đoàn viên thanh niên phát huy sáng kiến, tích cực nghiên cứu khoa học, tăng năng suất lao động với nhiều mô hình, cách làm mới, hiệu quả. Qua đó, góp phần hoàn thành nhiệm vụ chính trị; giải quyết những vấn đề bức xúc của cộng đồng, thực hiện các chương trình, mục tiêu quốc gia ở những nơi khó khăn, gian khổ; xây dựng tiềm lực quốc phòng - an ninh của từng địa phương, đơn vị. Các hoạt động xung kích, tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng, “Đền ơn đáp nghĩa”, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội tiếp tục mở rộng về quy mô, nội dung, hình thức, ngày càng đi vào chiều sâu.

Thanh niên bao giờ cũng là lực lượng đáng tin cậy của Đảng, của nhân dân. Vì vậy, việc quan tâm, chăm lo đầu tư cho thanh niên phát triển toàn diện vừa là trách nhiệm, vừa là tình cảm của toàn xã hội, trước hết là các cấp uỷ Đảng, chính quyền, đoàn thể cần có kế hoạch cụ thể, thiết thực trên nhiều lĩnh vực để nâng cao đạo đức, thể lực, trí lực và vật lực cho thanh niên. Do đó, nâng cao nhận thức về vai trò, vị trí của thanh niên để tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với thanh niên và Đoàn thanh niên không chỉ là nhu cầu tồn tại có tính chất nguyên lý về lý luận mà còn là giải pháp thực tiễn rất quan trọng để đẩy mạnh công tác đoàn và phong trào thanh niên. Để nâng cao nhận thức về vai trò, vị trí của thanh niên nhằm nâng cao chất lượng lãnh đạo của Đảng đối với thanh niên và Đoàn thanh niên cần thực hiện tốt những nội dung sau:

Thứ nhất, các cấp ủy đảng cần quán triệt sâu sắc quan điểm của Đảng về vai trò, vị trí của thanh niên và công tác thanh niên trong tình hình mới. Cần nắm vững các nghị quyết, chỉ thị của Đảng về thanh niên và công tác thanh niên. Trên cơ sở đó thống nhất trong nhận thức của cấp ủy đảng, của cán bộ đảng viên và của chi ủy trong đánh giá, nhìn nhận vị trí, vai trò của thanh niên và xác định rõ trách nhiệm của từng cấp ủy, từng chi bộ, đảng bộ, cán bộ, đảng viên trong sự nghiệp giáo dục, đào tạo thế hệ trẻ, chăm lo xây dựng, củng cố tổ chức đoàn. Coi việc xây dựng tổ chức đoàn làm hạt nhân đoàn kết, tập hợp rộng rãi các tầng lớp thanh niên cũng quan trọng như xây dựng tổ chức đảng. Công tác đoàn kết, tập hợp thanh niên là một bộ phận quan trọng, không tách rời trong toàn bộ công tác dân vận của đảng, luôn luôn là nhiệm vụ cách mạng có tính chiến lược.

Phong trào thanh niên luôn gắn liền với sự lãnh đạo của Đảng, qua đó thanh niên phấn đấu, rèn luyện và trưởng thành. Qua các phong trào, Đoàn sẽ làm tốt hơn việc tập hợp thanh niên, bổ sung lực lượng và sức chiến đấu cho Đảng.

Thứ hai, đẩy mạnh việc tổ chức tuyên truyền, giáo dục thanh niên. Thực tế xã hội cho thấy, thanh niên với những đặc trưng về lứa tuổi, sức khoẻ tâm lý và nhận thức, thường có các các hành vi, lối sống, quan niệm, cảm thụ và sáng tạo văn hoá riêng mà không phải lúc nào cũng được thừa nhận. Đơn giản như một kiểu tóc, một chiếc váy sặc sỡ được coi là rất thời trang ngoài phố hoặc trong phim ảnh, được giới trẻ rất ham thích nhưng không phải lúc nào cũng làm vừa mắt các bậc phụ huynh. Lối sống hay văn hoá thanh niên là một hiện tượng văn hoá đặc biệt gắn liền với tuổi trẻ trong đó sự sáng tạo và đổi mới luôn là những đặc trưng cơ bản. Nó làm nên bản chất của văn hoá thanh niên. Bên cạnh sự định hướng cho thanh niên tới những sự cảm thụ văn hoá lành mạnh, cần phải tin tưởng vào bản chất tốt đẹp của thanh niên, tạo ra môi trường thuận lợi để giao nhiệm vụ và giúp thanh niên vượt qua khó khăn, vươn lên trong cuộc sống.

Thanh niên là đối tượng rất nhạy cảm với thời cuộc nên những hành động, biểu hiện của thế hệ đi trước rất dễ ảnh hưởng đến thanh niên. Sinh thời Hồ Chí Minh thường nhắc nhở “Lấy gương người tốt, việc tốt để hằng ngày giáo dục lẫn nhau là một trong những cách tốt nhất để xây dựng Đảng, xây dựng các tổ chức cách mạng, xây dựng con người mới, cuộc sống mới”. Cần đẩy mạnh thực hiện "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh", xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, xử lý nghiêm minh cán bộ đảng viên thoái hóa, biến chất, vi phạm pháp luật, tạo môi trường chính trị và đạo đức lành mạnh củng cố niềm tin cho thanh niên. Phải phấn đấu để mỗi cán bộ, đảng viên là một tấm gương sáng về đạo đức, lối sống, nói đi đôi với làm để thanh niên học tập và noi theo.

Thứ ba, phát huy vai trò xung kích của thanh niên và Đoàn thanh niên trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Tổ chức các phong trào của Đoàn thanh niên để thanh niên thể hiện vai trò của mình trong các phong trào đó.

Đảng phải lãnh đạo Đoàn thanh niên, Hội Liên hiệp thanh niên tạo ra những hoạt động sôi nổi, thiết thực nhằm cuốn hút thanh niên, từ trong thực tiễn thanh niên sẽ được dịp rèn luyện và thể hiện khả năng của mình. Đảng phải lãnh đạo công tác thanh niên vào những chủ đề như: Xung kích lao động sáng tạo nhằm phát huy vai trò tiền phong gương mẫu của thanh niên trong lao động; định hướng Đoàn thanh niên phát triển "Thanh niên tình nguyện" theo hướng đa dạng về nội dung, nâng cao về chất lượng; phát huy vai trò xung kích của thanh niên trong bảo vệ Tổ quốc, giữ gìn an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội; chủ động nắm bắt thông tin, chuẩn bị về ngoại ngữ, tin học, luật pháp quốc tế, bản lĩnh chính trị văn hóa, nâng cao năng lực hội nhập..

Thứ tư, đổi mới cách nhận thức, đánh giá phiến diện về thanh niên và Đoàn thanh niên.

Hồ Chí Minh nhận rõ vai trò quyết định của thanh niên trong tiến trình lịch sử, nhận rõ khả năng cách mạng to lớn của thanh niên, có thể "dời non", "lấp biển" hết lòng tin yêu thanh niên, song Người luôn đặt thanh niên trong tư cách là một chủ thể đang phát triển, đang được tiếp tục hoàn thiện. Điều đó có nghĩa trong thanh niên nói chung và trong mỗi cá thể nói riêng đều có cả mặt mạnh và mặt yếu, đều tiềm ẩn những khả năng lớn cũng như những hạn chế.Hồ Chí Minh dạy: “Cần phải đi sâu vào đời sống thanh niên, hiểu rõ tâm lý của các lớp thanh niên và giúp đỡ họ giải quyết các vấn đề một cách thiết thực”[3]. Khi nắm được những đặc điểm chung và riêng của thanh niên, sẽ hiểu thanh niên hơn, từ đó tạo tiền đề nhận thức, dự báo những mặt tiêu cực, tích cực để động viên, nhắc nhở, thức tỉnh, để họ phát huy những mặt tốt, khắc phục, ngăn ngừa những mặt còn hạn chế hiệu quả hơn.

Trong chương trình công tác của mỗi cấp ủy đảng cần xác định rõ hơn trách nhiệm lãnh đạo và xây dựng Đoàn thanh niên vững mạnh, gắn liền với công tác xây dựng đảng. Lãnh đạo Đảng, Đoàn các cấp, chính quyền, các đoàn thể cần cộng đồng trách nhiệm, làm tốt công tác thanh niên. Các tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên ở các tổ chức cơ sở đảng cần đổi mới trong cách nhìn nhận đánh giá thanh niên. Từ đó, tạo ra sự thống nhất trong nhận thức và đề ra các chương trình kế hoạch, giáo dục, bồi dưỡng thanh niên nhằm tạo ra một đội ngũ thanh niên – những chủ nhân tương lai trưởng thành qua phong trào học tập, tu dưỡng rèn luyện và nghiên cứu khoa học. Cần phải tin tưởng vào trí tuệ và khả năng sáng tạo, sáng kiến và sự nhiệt tình năng nổ của thanh niên. Tuy nhiên muốn tập hợp thanh niên tham gia vào các hoạt động trên phải có tổ chức Đoàn. Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh là tổ chức chính trị xã hội của thanh niên. Thông qua phong trào thanh niên tổ chức Đoàn trưởng thành và lớn mạnh và ngược lại tổ chức Đoàn vững mạnh sẽ tạo động lực thúc đẩy phong trào thanh niên lên tầm cao mới. Đoàn là đội dự bị tin cậy, đồng thời là tổ chức quần chúng đặc thù của Đảng do đó các cấp ủy đảng cần nhận thức được rằng với chức năng là đội dự bị của Đảng, thì sự phát triển, triển thành của Đoàn cũng là sự phát triển trưởng thành của Đảng trong tương lai.

Thứ năm, bản thân thanh niên tự nâng cao nhận thức về vai trò, vị trí của mình từ đó xác định nghĩa vụ của mình đối với bản thân, gia đình, xã hội.

Đảng ta đã nhận định: “Một trong những thành tựu của công cuộc đổi mới đất nước là đã xây dựng được thế hệ thanh niên thời kỳ mới có đạo đức, có nhân cách, tri thức, sức khỏe, tư duy năng động và hành động sáng tạo; tiếp nối truyền thống hào hùng của Đảng và dân tộc, nêu cao lòng yêu nước, ý thức xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa; không ngại khó khăn gian khổ, tình nguyện vì cộng đồng; có trách nhiệm với gia đình, xã hội; có ý chí vươn lên trong học tập, lao động, lập thân, lập nghiệp, làm giàu chính đáng, quyết tâm đưa đất nước thoát khỏi nghèo nàn, lạc hậu; mong muốn được tin tưởng, được cống hiến cho đất nước, có việc làm, thu nhập ổn định, đời sống văn hóa tinh thần lành mạnh phong phú, môi trường sống an toàn…”.

IV. MỘT SỐ NGHIỆP VỤ CÔNG TÁC PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC PHÁP LUẬT CHO THANH THIẾU NIÊN TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY

Phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên cũng là hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật nói chung. Các hoạt động này đều hướng đến mục tiêu tác động vào đối tượng nhằm nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật. Vấn đề cần xác định rõ trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên chính là làm rõ đối tượng tác động, các đặc điểm của đối tượng để từ đó xây dựng biện pháp, hình thức thực hiện phù hợp.

Với những đặc điểm, vấn đề chung liên quan đến đối tượng thanh thiếu niên như đã nêu, nghiệp vụ phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên sẽ đề cập đến những nội dung: Xây dựng Kế hoạch phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên; xây dựng tờ gấp pháp luật cho thanh thiếu niên; mô hình câu lạc bộ pháp luật; tổ chức hội thi; tuyên truyền miệng pháp luật cho thanh thiếu niên. Những hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật này gần gủi với thanh thiếu niên và mang lại hiệu quả trong công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho thanh thiếu niên.

I. Xây dựng Kế hoạch phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên

Xây dựng kế hoạch phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên là việc đề ra một cách có hệ thống những công việc dự định làm trong một thời gian nhất định, với cách thức, trình tự và thời hạn tiến hành cụ thể. Có thể nói rằng, kế hoạch có tính chất định hướng, góp phần hoàn thành nhiệm vụ đúng mục đích, yêu cầu và đúng thời hạn. Việc xây dựng kế hoạch phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên phải xuất phát từ những đặc thù của chính công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và của chính thanh thiếu niên.

Nội dung cơ bản của một kế hoạch phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên bao gồm:

- Căn cứ ban hành Kế hoạch, ví dụ như: Quyết định số 2160/QĐ-TTg ngày 26 tháng 11 năm 2010 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Tăng cường công tác phổ biến, giáo dục pháp luật nhằm nâng cao ý thức pháp luật cho thanh, thiếu niên”; Kế hoạch số 69/KH-UBND ngày 03/4/2018 của Ủy ban nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế về thực hiện Đề án 2160 đến năm 2020; Kế hoạch thực hiện Đề án 2160 và Kế hoạch phổ biến, giáo dục pháp luật hàng năm của Ủy ban nhân dân tỉnh.

- Mục đích, yêu cầu: Gắn với hoàn thành các mục tiêu chung của tỉnh đã được đề ra tại các Kế hoạch liên quan.

- Đối tượng tác động: Thanh thiếu niên, trong đó cần phân loại rõ từng nhóm đối tượng thanh thiếu niên.

- Nội dung pháp luật cần được tuyên truyền, phổ biến: Những quy định pháp luật phù hợp, thiết thực với thanh thiếu niên.

- Hình thức thực hiện phổ biến, giáo dục pháp luật: Các hình thức theo quy định tại Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật, trong đó chú trọng những hình thức phù hợp, có hiệu quả đối với thanh thiếu niên.

- Tiến độ thực hiện

- Các biện pháp thực hiện

- Nguồn kinh phí thực hiện

2. Các hình thức PBGDPL

Điều 11 Luật phổ biến, giáo dục pháp luật quy định các hình thức PBGDPL hiện đang được áp dụng nhiều, có hiệu quả trên thực tế là:

(1) Họp báo, thông cáo báo chí;          

(2) Phổ biến pháp luật trực tiếp; tư vấn, hướng dẫn tìm hiểu pháp luật; cung cấp thông tin, tài liệu pháp luật;

(3) Thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, loa truyền thanh, internet, pa-nô, áp-phích, tranh cổ động; đăng tải trên Công báo; đăng tải thông tin pháp luật trên trang thông tin điện tử; niêm yết tại trụ sở, bảng tin của cơ quan, tổ chức, khu dân cư;

(4) Tổ chức thi tìm hiểu pháp luật;

(5) Thông qua công tác xét xử, xử lý vi phạm hành chính, hoạt động tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân và hoạt động khác của các cơ quan trong bộ máy nhà nước; thông qua hoạt động trợ giúp pháp lý, hòa giải ở cơ sở;

(6) Lồng ghép trong hoạt động văn hóa, văn nghệ, sinh hoạt của tổ chức chính trị và các đoàn thể, câu lạc bộ, tủ sách pháp luật và các thiết chế văn hóa khác ở cơ sở;

(7) Thông qua chương trình giáo dục pháp luật trong các cơ sở giáo dục của hệ thống giáo dục quốc dân;

(8) Các hình thức PBGDPL khác phù hợp với từng đối tượng cụ thể mà các cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền có thể áp dụng để bảo đảm cho công tác PBGDPL mang lại hiệu quả.

III. Một số hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật áp dụng đối với thanh thiếu niên

1. Tờ gấp pháp luật

- Tờ gấp tuyên truyền pháp luật cho thanh thiếu niên là một loại tài liệu tuyên truyền pháp luật được biên soạn một cách ngắn gọn, rõ ràng trên khuôn khổ một tờ giấy nên dễ dàng, thuận tiện trong sử dụng để cấp phát tuyên truyền pháp luật cho thanh thiếu niên.

- Đối tượng sử dụng: Xác định cụ thể là thanh thiếu niên. Trong đó, phân loại thành các nhóm: Thanh thiếu niên là đối tượng đặc thù; thanh thiếu niên tự do; thanh thiếu niên là học sinh, sinh viên... Việc phân loại này giúp cho việc thiết kế hình thức, nội dung tờ gấp phù hợp nhất với đối tượng sử dụng.

a) Những kỹ năng chủ yếu trong việc làm tờ gấp tuyên truyền pháp luật cho thanh thiếu niên

- Nội dung Tờ gấp phải là những quy định pháp luật phù hợp với đối tượng thanh thiếu niên, và phải thật sự sát hợp với từng nhóm đối tượng cụ thể.

- Cách thức thể hiện nội dung vào tờ gấp: Có thể nêu câu hỏi và trả lời một cách trực tiếp; hoặc nêu tình huống và trả lời tình huống đó dựa trên quy định pháp luật.

-  Xác định khuôn khổ của tờ gấp:

Kích thước của tờ gấp được hiểu là chiều dài và chiều rộng của tờ gấp khi tờ gấp ở trạng thái trải ra hoàn toàn. Kích thước của tờ gấp phụ thuộc vào nội dung tờ gấp.

Nên ưu tiên tờ gấp có kích thước bằng khổ giấy A4, vì có  thể dùng tờ gấp này làm tờ mẫu phôtô nhân bản trên giấy A4 phát rộng rãi cho đối tượng tuyên truyền. Từ kích thước tờ gấp người ta dễ dàng chọn được số bình cho tờ gấp sao cho khi gấp lại tờ gấp có hình dáng sát với hình chữ nhật tiêu chuẩn.

-  Bố cục tờ gấp (lên ma két) :

Bố cục tờ gấp gồm bố cục bìa, phần nội dung cho các trang, trám tranh, ảnh cho các trang, đặt tít của tờ gấp, tít của từng phần, chọn chữ, chọn màu và phân bố, làm vi-nhét cho từng trang.

Nếu coi tờ gấp có mặt trong, mặt ngoài và đánh số 1 vào trang đầu của mặt trong rồi lần lượt từ trong ra ngoài thì thường gấp tờ gấp sao cho trang cuối cùng là bìa trước, trang áp cuối là bìa sau.  

Khi phân nội dung cho các trang, cố gắng để mỗi trang thể hiện được một phần nội dung của tờ gấp và giữa các phần có thứ tự lôgíc với nhau. Tít của từng phần có thể theo tên chương, mục của văn bản hoặc tự đặt sát với nội dung của nó. Việc trám tranh, ảnh vào các trang không những gây ấn tượng về nội dung mà còn làm tăng tính hấp dẫn của tờ gấp. Việc thay đổi kiểu chữ, cỡ chữ, chọn màu, phân bố màu, làm vi nhét cho tờ gấp . . . là những việc có tính chất mỹ thuật; nếu có điều kiện nên mời họa sĩ tham gia để tờ gấp được trình bày đẹp và hợp lý.

-  Làm các thủ tục xuất bản tờ gấp tuyên truyền pháp luật:

Mẫu tờ gấp sau khi được phê duyệt, người được giao nhiệm vụ cần tiến hành một số công việc sau:

- Xin giấy phép xuất bản.

- Ký hợp đồng với nhà in, theo dõi việc in ấn.

- Nộp lưu chiểu theo quy định của pháp luật.

- Tổ chức phát hành tờ gấp tuyên truyền pháp luật

Việc tổ chức phát hành tờ gấp có thể gửi trực tiếp cho đối tượng thụ hưởng hoặc thông qua cơ quan, tổ chức (nhà trường, Đoàn thanh niên, chính quyền các cấp...) để cấp phát cho thanh thiếu niên.

2. Câu lạc bộ pháp luật của thanh thiếu niên

a) Câu lạc bộ pháp luật của thanh thiếu niên là tổ chức được thành lập và hoạt động trên tinh thần tự nguyện tham gia của những bạn thanh thiếu niên có nhu cầu tìm hiểu pháp luật, tích cực đấu tranh bảo vệ pháp luật, nhiệt tình tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật. Thông qua các hoạt động sinh hoạt của Câu lạc bộ nhằm góp phần nâng cao hiểu biết pháp luật, gây dựng lòng tin đối với pháp luật, nâng cao ý thức tôn trọng và chấp hành pháp luật, hình thành thói quen sống và làm việc theo pháp luật của các hội viên nói riêng và toàn thể thanh thiếu niên, người dân.

b) Để phân biệt Câu lạc bộ pháp luật của thanh thiếu niên với những Câu lạc bộ khác, cần xác định những đặc điểm của Câu lạc bộ pháp luật của thanh thiêu niến như sau:

- Là tổ chức được thành lập và hoạt động dựa trên nguyên tắc tự giác, tự nguyện của các thành viên là thanh thiếu niên với mục đích chủ yếu để có cơ hội được giao lưu, học hỏi, tìm hiểu pháp luật và nâng cao nhận thức pháp luật;

- Câu lạc bộ pháp luật của thanh thiếu niên có cơ cấu tổ chức bao gồm Ban chủ nhiệm Câu lạc bộ và các hội viên; hoạt động tuân thủ điều lệ, quy chế tổ chức và hoạt động do cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt;

- Hoạt động của Câu lạc bộ được tổ chức định kỳ, thường xuyên dựa trên kế hoạch hoạt động hàng tháng, hàng quý, 6 tháng, năm do Ban chủ nhiệm Câu lạc bộ đề ra và được toàn thể thành viên Câu lạc bộ nhất trí thông qua.

- Câu lạc bộ hoạt động thông qua các buổi sinh hoạt tập thể theo các hình thức sinh hoạt phong phú, linh hoạt, phù hợp với từng thời kỳ và đối tượng;

- Số lượng thành viên Câu lạc bộ không hạn chế, luôn được phát triển mở rộng thu hút đông đảo cán bộ, nhân dân tham gia;

- Câu lạc bộ pháp luật của thanh thiếu niên có thể được thành lập ở nhà trường, hoặc ở các địa phương.

c) Vai trò của Câu lạc bộ pháp luật của thanh thiếu niên

Câu lạc bộ pháp luật của thanh thiếu niên được xác định là một hình thức tuyên truyền, phổ biến pháp luật có hiệu quả, phù hợp với thanh thiếu niên. Câu lạc bộ là nơi quy tụ, tập hợp đông đảo thành viên là thanh thiếu niên tham gia nhằm giao lưu, học hỏi, tạo một diễn đàn, sân chơi bổ ích và lành mạnh để cùng trao đổi, nắm bắt kiến thức pháp luật và vận dụng pháp luật.

Thông qua hoạt động của Câu lạc bộ pháp luật thanh thiếu niên, đường lối, chính sách của Đảng và pháp luật của nhà nước được tuyên truyền, phổ biến rộng rãi và kịp thời. Từ đó, giúp hội viên nâng cao hiểu biết pháp luật, ý thức tôn trọng và tự giác chấp hành pháp luật, đưa pháp luật dần trở thành thói quen trong ứng xử hàng ngày của thanh thiếu niên. Câu lạc bộ còn tạo điều kiện để mỗi hội viên trở thành một tuyên truyền viên pháp luật tích cực vận động người thân trong gia đình, địa bàn mình cư trú chấp hành pháp luật.

3. Tổ chức thi tìm hiểu pháp luật cho thanh thiếu niên

Đối tư­ợng tuyên truyền của cuộc thi tìm hiểu pháp luật cho thanh thiếu niên là thanh thiếu niên. Thi tìm hiểu pháp luật đ­ược thực hiện bằng nhiều hình thức khác nhau, do mục đích, yêu cầu, điều kiện, hoàn cảnh và khả năng cụ thể quyết định. Có 4 loại hình thư­ờng được áp dụng đối với thanh thiếu niên trên thực tế là: thi nói, thi viết, thi trên mạng và thi trắc nghiệm.

a) Thi nói  (thông qua các hình thức cụ thể như thi vấn đáp, sân khấu...)

- Thi vấn đáp: Đây là hình thức thi mà ng­ười dự thi phải trả lời bằng miệng những câu hỏi của Ban Giám khảo về những nội dung pháp luật nào đó.

Vì vậy, thi vấn đáp là hình thức thi đòi hỏi người dự thi phải thu thập tài liệu pháp luật vừa phải hiểu và nắm vững các quy định pháp luật đó để có thể chủ động trả lời nhiều tình huống pháp luật được ban giám khảo đưa ra trên sân khấu. Vì các thí sinh không được sử dụng tài liệu pháp luật như hình thức thi viết, thời gian chuẩn bị trả lời câu hỏi rất ngắn nên phần trả lời của thí sinh trước Ban giám khảo là những kiến thức có thực của họ.

- Thi qua hình thức sân khấu: Là hình thức thi mà ng­ười dự thi (cá nhân hoặc tập thể) dùng sân khấu (sàn diễn) để thực hiện phần thi của mình. Ng­ười dự thi đồng thời là diễn viên chính, trong nhiều tr­ường hợp vừa là người xây dựng kịch bản. Do vậy, họ phải có một trình độ biểu diễn nghệ thuật nhất định mới hoàn thành đ­ược phần thi của mình. Họ cũng có điều kiện thể hiện được kiến thức, trình độ pháp luật cùng tài năng nghệ thuật và khả năng khác mà họ có. Hình thức thi này đòi hỏi sự chuẩn bị công phu về nội dung và hình thức thể hiện.

b) Thi viết

Là hình thức thi mà ng­ười dự thi trả lời các câu hỏi về những nội dung pháp luật nhất định bằng việc thể hiện lên giấy những hiểu biết của mình về các nội dung pháp luật đó.

Thi viết đ­ược sử dụng trong trường hợp cần tuyên truyền, phổ biến trên diện rộng những nội dung của một văn bản pháp luật nhất định (thi tìm hiểu pháp luật về an toàn giao thông, thi tìm hiểu Bộ luật Dân sự, thi tìm hiểu Bộ luật Hình sự... Hình thức thi này đư­ợc nhiều địa phương, đơn vị cơ sở, trường học tổ chức.

c) Thi trắc nghiệm

Đây là hình thức thi mà ngư­ời dự thi trả lời các câu hỏi thi bằng việc lựa chọn phư­ơng án phù hợp trong các phư­ơng án đã đư­ợc Ban tổ chức chuẩn bị sẵn.  

Có 2 hình thức thi trắc nghiệm: trắc nghiệm trên giấy và trắc nghiệm điện tử. Trắc nghiệm điện tử có thể được thực hiện qua mạng hoặc qua hình thức thi trực tiếp trên sân khấu. Hình thức trắc nghiệm điện tử phù hợp với đối tượng thanh thiếu niên, nhất là học sinh, sinh viên và cần được mở rộng.

d) Thi trên mạng internet

Internet (viết tắt từ International Network) là một mạng thông tin diện rộng, bao trùm toàn cầu, hình thành trên cơ sở kết nối các máy tính điện tử.

Hiện nay, với cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, sự phát triển của công nghệ thông tin thì việc sử dụng mạng lưới thông tin hiện đại phục vụ cho công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật, trong đó có thi tìm hiểu pháp luật là một nhu cầu tất yếu. Thi trên mạng đã được Bộ Tư pháp tổ chức trên phạm vi rộng với sự tham gia của tất cả người dân, đặc biệt các đợt thi đã thu hút khá lớn các đối tượng là thanh thiếu niên học sinh, sinh viên, trí thức tham gia.

4. Tuyên truyền qua mạng internet

 Thống kê của Bộ Thông tin và Truyền thông cho thấy, hiện nay, Internet đã đi vào 100% các Viện nghiên cứu, các trường Đại học, Cao đẳng, các Bệnh viện trung ương, các Tập đoàn và các Tổng công ty nhà nước, 98% các trường Trung học phổ thông, Trung học chuyên nghiệp, 92% các doanh nghiệp vừa và nhỏ, 50% các trường Trung học cơ sở, Bệnh viện cấp tỉnh, 26/26 Bộ Ngành, 56/64 tỉnh thành đã có Website riêng; ở những vùng sâu, vùng xa, hải đảo, Internet cũng đã có mặt để phục vụ nhân dân. Tuyên truyền pháp luật cho thanh thiếu niên trên mạng internet là một hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật có hiệu quả trong thời đại bùng nổ công nghệ thông tin hiện nay, có những lợi thế lớn so với các hình thức tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật khác. Một số hình thức thông tin, tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho thanh thiếu niên như:

a) Cung cấp văn bản quy phạm pháp luật

Hiện nay, văn bản pháp luật vẫn là nguồn luật chủ yếu của hệ thống pháp luật nước ta. Vì vậy, nhu cầu tìm hiểu văn bản pháp luật luôn là một nhu cầu lớn của mọi tổ chức, cá nhân.

Văn bản quy phạm pháp luật là văn bản do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành theo thủ tục, trình tự luật định, trong đó có quy tắc xử sự chung, được Nhà nước bảo đảm thực hiện nhằm điều chỉnh các quan hệ xã hội theo định hướng xã hội chủ nghĩa.

Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật nước ta bao gồm: Văn bản do Quốc hội ban hành (Hiến pháp, luật, nghị quyết); văn bản do Uỷ ban thường vụ Quốc hội ban hành (pháp lệnh, nghị quyết); văn bản do các cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác ở trung ương ban hành để thi hành văn bản quy phạm pháp luật của Quốc hội, Uỷ ban thường vụ Quốc hội (lệnh, quyết định của Chủ tịch nước; nghị quyết, nghị định của Chính phủ; quyết định, chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ; quyết định, chỉ thị, thông tư của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ; nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán Toà án nhân dân tối cao; quyết định, chỉ thị, thông tư của Chánh án Toà án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao; Nghị quyết giữa cơ quan nhà nước có thẩm quyền với tổ chức chính trị - xã hội); văn bản do Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân ban hành để thi hành văn bản quy phạm pháp luật của Quốc hội, Uỷ ban thường vụ Quốc hội và văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên; văn bản do Uỷ ban nhân dân ban hành còn để thi hành nghị quyết của Hội đồng nhân dân cùng cấp (nghị quyết của Hội đồng nhân dân; quyết định, chỉ thị của Uỷ ban nhân dân).

Điều quan trọng nhất khi đưa các văn bản pháp luật lên trên mạng internet là văn bản đó phải đảm bảo tính chính xác. Để có được điều này, người thực hiện công việc cần dựa vào các nguồn cung cấp văn bản chính thống như Công báo Chính phủ, Công báo địa phương, Lệnh công bố của Chủ tịch nước, các bản chính, bản sao văn bản có giá trị như bản chính… Bên cạnh đó, có thể tham khảo các nguồn cung cấp văn bản pháp luật trên các trang web có độ tin cậy cao như Trang web của Trung tâm thông tin Văn phòng Quốc hội: http://www.na.gov.vn hoặc Website Chính phủ:http://www.chinhphu.vn hoặc Cổng thông tin của Bộ Tư pháp: http://www.moj.gov.vn/, hay Cơ sở dữ liệu Quốc gia về pháp luật tại địa chỉ http://vbqppl.moj.gov.vn/ hoặc tham khảo các đĩa CD-ROM cơ sở dữ liệu pháp luật Việt Nam. 

b) Hỏi đáp pháp luật

Hỏi đáp pháp luật là một trong những hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật hiệu quả. Các câu hỏi về pháp luật có nhiều dạng, có thể là câu hỏi trực tiếp hoặc câu hỏi gián tiếp thông qua một tình huống, một sự kiện xảy ra trong thực tế.

c) Xây dựng các chuyên mục chuyên sâu về pháp luật

Các chuyên mục tuyên truyền chuyên sâu về pháp luật cung cấp những kiến thức sâu về từng vấn đề pháp luật cụ thể để đáp ứng nhu cầu nghiên cứu, tìm hiểu, khai thác của thanh thiếu niên. Các chuyên mục thuộc loại này có thể được xây dựng theo tiêu chí nhóm đối tượng thanh thiếu niên và nội dung pháp luật.

Bên cạnh việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật thông qua những chuyên mục chuyên sâu có nội dung mang tính lý thuyết nên xây dựng những chuyên mục đi sâu phân tích các tình huống cụ thể dưới góc độ pháp luật. Thực tế cho thấy cách làm này mang lại hiệu quả cao, phù hợp với sự ham học hỏi, nghiên cứu của thanh thiếu niên.  

d) Đưa các tài liệu tuyên truyền pháp luật lên mạng Internet

Đưa các tài liệu tuyên truyền pháp luật lên mạng Internet được hiểu là chuyển nội dung của các ấn phẩm tuyên truyền đã xuất bản (sách, đặc san, tờ gấp, tờ rơi, băng casset, đĩa hình, đĩa tiếng…) thành dữ liệu điện tử và đăng tải dữ liệu đó trên mạng Internet. Như vậy, các tài liệu tuyên truyền pháp luật đăng trên mạng Internet có nội dung giống như nội dung của các ấn phẩm đã xuất bản.

đ) Tổ chức giao lưu trực tuyến

Giao lưu trực tuyến là hình thức đối thoại qua mạng Internet, được thanh thiếu niên tiếp cận thuận lợi, dễ dàng. Giao lưu trực tuyến là dịp để những người làm công tác quản lý nhà nước về thanh thiếu niên và thanh thiếu niên có dịp bày tỏ, trao đổi những quan điểm của mình về những vấn đề cụ thể, các chính sách, pháp luật liên quan đến thanh thiếu niên, qua đó góp phần nâng cao nhận thức về các vấn đề xã hội nói chung và nhận thức về pháp luật nói riêng cho thanh thiếu niên.

Để tổ chức tốt việc tuyên truyền pháp luật bằng hình thức giao lưu trực tuyến, chủ đề của buổi giao lưu trực tuyến về pháp luật cần cụ thể, rõ ràng. Người tổ chức và người giải đáp các vướng mắc cần có sự chuẩn bị chu đáo về nội dung vấn đề đặt ra, chú ý đến những vấn đề thời sự đang được nhiều người quan tâm. Bố trí hệ thống máy móc đảm bảo chất lượng và phân công đội ngũ nhân sự giúp việc, phục vụ tốt cho buổi giao lưu.

e) Các công việc cần tiến hành để thực hiện tuyên truyền pháp luật trên mạng Internet

- Xây dựng kế hoạch tuyên truyền pháp luật cho thanh thiếu niên trên mạng Internet: Cần xác định mục đích của việc tuyên truyền, những nội dung pháp luật sẽ tuyên truyền và thời gian tuyên truyền.

- Xây dựng nội dung thông tin tuyên truyền pháp luật trên mạng Internet: Bước này bao gồm các thao tác như thu thập thông tin, biên soạn tài liệu, cung cấp ảnh (nếu có). Nội dung thông tin càng phong phú càng hấp dẫn thanh thiếu niên. Thông tin nên được biên soạn ngắn gọn, dễ hiểu, có hình ảnh minh họa sinh động và cần được cập nhật thường xuyên để tạo tính mới cho trang web.

- Thiết kế giao diện, hình thức trình bày: Một giao diện website được thiết kế khoa học, hợp lý sẽ thể hiện rõ được ý tưởng, mục đích của việc tuyên truyền pháp luật. 

- Quảng bá giới thiệu địa chỉ tuyên truyền trên mạng Internet: Mục đích của công việc này là để nhiều người biết và truy cập vào trang web. Thực hiện việc quảng bá, giới thiệu website có thể dựa vào các kênh thông tin phổ biến như truyền hình, đài phát thanh, báo chí… hoặc tổ chức lễ khai trương giới thiệu rộng rãi địa chỉ trang web.

- Cập nhật thông tin, duy trì việc tuyên truyền trên mạng Internet: Sau khi các bước trên được hoàn tất, để duy trì trang web và phát huy tác dụng trong tuyên truyền pháp luật đòi hỏi người làm phải cập nhật thông tin thường xuyên. Có thể nói đây là bước đòi hỏi sự đầu tư về thời gian và chi phí lớn nhất. Vì thế, người làm tuyên truyền pháp luật trên mạng Internet phải thực sự quan tâm đến công việc này. Trên thực tế, có rất nhiều trang web đã được xây dựng xong nhưng chỉ sau một thời gian hoạt động, do ít thông tin, thông tin không cập nhật thường xuyên nên đã không đạt được các mục đích đề ra ban đầu. Vì vậy, để thông tin được duy trì thường xuyên cần đầu tư thích đáng cả về nhân lực và vật lực; chú ý đến vấn đề phát triển đội ngũ cộng tác viên; đầu tư kinh phí thích đáng đảm bảo chi phí thu thập thông tin, nhuận bút, biên tập, cập nhật lên mạng Internet…

Một điểm cần lưu ý trong tuyên truyền pháp luật trên mạng Internet là vấn đề an ninh thông tin. Thời gian qua, tình hình an ninh thông tin trên Internet diễn biến phức tạp. Theo khảo sát sơ bộ có tới 80% các trang tin điện tử còn nhiều sơ hở trong đảm bảo an ninh thông tin, nhiều hệ thống thông tin còn có khiếm khuyết chưa được cập nhật và quan tâm đúng mức nên đã gây ra những sự cố đáng tiếc ảnh hưởng tới các dịch vụ hành chính điện tử, thương mại điện tử và các hình thức ứng dụng công nghệ thông tin khác. Vì vậy, khi thực hiện tuyên truyền pháp luật trên mạng Internet cần lưu tâm đến vấn đề bảo mật thông tin, biện pháp phòng, chống sự xâm nhập của các đối tượng bên ngoài.

5. Tuyên truyền miệng pháp luật

Tuyên truyền miệng về pháp luật cho thanh thiếu niên là một hình thức tuyên truyền mà người nói trực tiếp nói với thanh thiếu niên về lĩnh vực pháp luật, trong đó chủ yếu là phổ biến, giới thiệu các quy định pháp luật nhằm nâng cao nhận thức pháp luật cho thanh thiếu niên, hướng cho thanh thiếu niên hành động theo các chuẩn mực pháp luật.

Quy mô của tuyên truyền miệng pháp luật rất đa dạng. Có thể tổ chức dưới dạng hội nghị, lớp tập huấn, các buổi nói chuyện chuyên đề thu hút nhiều người nghe hoặc có thể tổ chức dưới hình thức tuyên truyền miệng cá biệt chỉ có một hoặc vài ba người.

Một số kỹ năng quan trọng trong tuyên truyền miệng pháp luật cho thanh thiếu niên cần lưu ý:

- Gây thiện cảm ban đầu: Đối với thanh thiếu niên, để gây thiện cảm ban đầu có thể thực hiện một số việc như: Dáng vẻ bề ngoài, y phục, nét mặt, cử chỉ, phong thái, lời giao tiếp ban đầu thân thiện với thanh thiếu niên; cách đặt vấn đề gần gủi với thanh thiếu niên, có thể lồng ghép thơ, nhạc, kể chuyện...

- Tạo sự hấp dẫn, gây ấn tượng trong khi nói với thanh thiếu niên thông qua giọng nói rõ ràng, mạch lạc, truyền cảm; động tác, cử chỉ phù hợp với nội dung và giọng nói để nâng cao hiệu quả tuyên truyền của lời nói; sắc thái, vẻ mặt của người nói cần thay đổi theo diễn biến của nội dung. Khi nói, chú ý nhìn vào một nhóm thanh thiếu niên ngồi dưới, thỉnh thoảng người nói cần thay đổi vị trí nhìn để tạo sự chú ý. Người nói cần đưa ra số liệu, sự kiện để minh hoạ, đặt câu hỏi để tăng thêm sự chú ý của thanh thiếu niên.

- Bảo đảm các nguyên tắc sư phạm trong tuyên truyền miệng: Người nói cần tôn trọng các nguyên tắc sư phạm. Từ bố cục bài nói, diễn đạt các đoạn văn, liên kết giữa các đoạn văn đến cách nói đều phải rõ ràng, mạch lạc, lôgic. Người nghe cần được dẫn dắt từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, từ gần đến xa (phương pháp suy diễn) hoặc từ xa đến gần (phương pháp quy nạp) và tuỳ từng vấn đề mà dùng lý luận soi sáng cho thực tiễn hoặc từ thực tiễn mà đi sâu vào lý luận. Mục đích cuối cùng vẫn là để người nghe hiểu rõ hơn, toàn diện hơn về những vấn đề mà người nói đã nêu ra. Tuy nhiên, dù phân tích, diễn giải rộng hay hẹp đều phải luôn bám sát trọng tâm của vấn đề.

- Sử dụng phương pháp thuyết phục trong tuyên truyền miệng

Tuyên truyền miệng về pháp luật chủ yếu dùng phương pháp thuyết phục với ba bộ phận cấu thành là chứng minh, giải thích và phân tích.

IV. Một số nội dung cơ bản của việc lập kế hoạch kinh phí phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên

Lập kế hoạch kinh phí phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên là nội dung quan trọng trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật nói chung và phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên nói riêng. Muốn triển khai được các hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên đòi hỏi phải có kinh phí để tổ chức.

Để lập kế hoạch kinh phí phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên cần xác định:

Thứ nhất, xác định phạm vi công việc thực hiện

Việc xác định phạm vi công việc thực hiện giúp định hướng các mục chi sẽ áp dụng.

Thứ hai, xác định nội dung chi và mức chi

Căn cứ vào các văn bản quy phạm pháp luật liên quan để xác định nội dung chi và mức chi.

Thứ ba, xác định nguồn kinh phí

- Nguồn kinh phí từ ngân sách cơ quan

- Nguồn kinh phí chi cho hoạt động nghiệp vụ (thực hiện Đề án, chương trình,...).

- Nguồn kinh phí do các cơ quan, tổ chức hỗ trợ/phối hợp thực hiện.

Thứ tư, xây dựng kế hoạch sử dụng/kế hoạch chi kinh phí

- Đưa ra căn cứ văn bản áp dụng để chi

- Nêu rõ từng nội dung công việc và mức chi cụ thể

Thứ năm, Kế hoạch sử dụng kinh phí phải được Lãnh đạo phê duyệt.

Các văn bản liên quan trực tiếp đến xây dựng kế hoạch kinh phí và sử dụng, quản lý, thanh quyết toán kinh phí phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên, gồm:

- Quyết định số 23/2015/QĐ-UBND ngày 12 tháng 6 năm 2015 của Ủy ban nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế quy định mức chi công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trên địa bàn tỉnh.

- Thông tư liên tịch số 14/2014/TTLT-BTC-BTP ngày 27 tháng 01 năm 2014 của Bộ Tài chính và Bộ Tư pháp quy định việc lập dự toán, quản lý, sử dụng và quyết toán kinh phí ngân sách nhà nước bảo đảm cho công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và chuẩn tiếp cận pháp luật của người dân tại cơ sở.

V. Một số mô hình phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên

1. Hoạt động ngoại khóa

Hoạt động ngoại khóa được hiểu như là những hoạt động được tổ chức ngoài giờ học chính khóa, thường mang tính chất tự nguyện hơn là bắt buộc. Hoạt động ngoại khóa là sự tiếp nối hoạt động dạy - học trên lớp, là con đường gắn lý thuyết với thực tiễn, tạo nên sự thống nhất giữa nhận thức với hành động của học sinh.

Hoạt động ngoại khóa kết hợp sinh hoạt, tìm hiểu pháp luật chính là giải pháp dạy kỹ năng sống cho học sinh. Hoạt động ngoại khóa trang bị cho các em kiến thức cũng như kỹ năng giải quyết một cách chủ động, tích cực và hiệu quả nhất các tình huống phù hợp với quy định pháp luật, yêu cầu của cuộc sống khi gặp phải. Giúp cho học sinh có cơ hội tiếp xúc, cảm giác, cảm nhận, trải nghiệm trước những hiện tượng, sự vật, sự việc đã và đang diễn ra trong tự nhiên, cũng như trong cuộc sống xã hội, những trường hợp vi phạm pháp luật. Từ đó học sinh có hiểu biết nhất định về những hậu quả nếu có hành vi vi phạm pháp luật. Một khi kiến thức, hiểu biết xã hội, pháp luật, kỹ năng vận động được thầy cô truyền thụ thông qua con đường giáo dục và các hoạt động ngoại khóa sẽ giúp học sinh tích cực, tự giác biến nó thành “chất” của mình, học sinh sẽ biết tự điều chỉnh được những hành vi của mình sao cho đúng đắn, và phù hợp với phạm trù đạo đức, pháp luật, biết thích nghi với cuộc sống hiện tại, biết chăm sóc và bảo vệ bản thân, biết nhận xét đúng sai và bảo vệ lẽ phải. Góp phần định hướng tương lai cho chính bản thân học sinh, cho gia đình và xã hội.

Việc lồng ghép tinh tế, nhẹ nhàng và bài bản giữa học tập với đào tạo kỹ năng sống cho học sinh là điều cần thiết. Nhà trường đã thường xuyên tổ chức các chuyến tham quan, học tập ngoài trời, các buổi sinh hoạt chuyên đề, vui chơi tập thể có chủ đích và định hướng. Chương trình được lồng ghép việc giáo dục giá trị và kỹ năng sống thực tế phù hợp với pháp luật, không chỉ giới hạn trong các chương trình do nhà trường tổ chức, học sinh còn được khuyến khích chủ động, tổ chức các hoạt động ngoại khóa mà qua đó, chẳng những các em được nâng cao nhận thức về mọi mặt và giá trị sống, vai trò của cá nhân trong tập thể, tính kỷ luật, tinh thần đồng đội lòng nhân ái, tính vị tha, tinh thần thượng tôn pháp luật.

Hoạt động ngoại khóa đóng một vai trò hết sức quan trọng trong việc bổ sung những kỹ năng và kinh nghiệm sống cho học sinh, giúp các em trở thành một con người toàn diện hơn, biết ứng xử theo pháp luật. Do đó, hoạt động này cần được chú trọng tổ chức thường xuyên ở nhà trường.

2. Mô hình “Tuyên truyền pháp luật gắn với hoạt động tư vấn sức khỏe vị thành niên trong hoạt động Đoàn thanh niên sinh hoạt hè”.

Nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm và phát huy vai trò xung kích của đoàn viên, cũng như phát triển kỹ năng sống và cung cấp kiến thức, thông tin phù hợp nhằm nâng cao nhận thức cho vị thành niên, thanh niên trên địa bàn về tình bạn, tình yêu, tình dục, tình dục an toàn, các kiến thức của pháp luật về hôn nhân và gia đình.v.v UBND phường Phường Đúc, hàng năm đều ban hành các Kế hoạch thực hiện mô hình liên kết giữa Đoàn thanh niên phường – Trạm Y tế - UBND phường trong công tác tuyên truyền pháp luật và kỹ năng sống cho các Đoàn viên thanh niên tại địa phương.

Để thực hiện được Kế hoạch, UBND phường đã huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và chính quyền tại địa phương như: công chức Tư pháp – Hộ tịch, Công chức Văn phòng, Văn hóa thông tin, Bí thư Đoàn, Trạm y tế, các Đoàn viên Thanh niên. Mô hình hoạt động khá đều ngay từ năm 2012 với các phần hoạt động như sau:

Phần thứ nhất, Cán bộ tuyên truyền dân số do Trạm y tế phụ trách hướng dẫn các kỹ năng sống về sức khỏe vị thành niên, đồng thời trả lời các phiếu đề nghị giải đáp các thắc mắc về tình yêu, tình dục an toàn.v.v;

Phần thứ hai: Công chức Tư pháp – Hộ tịch tổ chức hỏi đáp về Luật hôn nhân và gia đình, Luật Hộ tịch, những nội dung chủ yếu xoay quanh các thông tin như: Quyền và nghĩa vụ của vợ chồng, các câu hỏi về độ tuổi được đăng ký kết hôn, có nên đi đăng ký kết hôn hay không?.v.v

Phần thứ ba: Tổ chức ký giấy đăng ký kết hôn và trao giấy chứng nhận kết hôn cho các đôi vợ chồng vừa đăng ký kết hôn.

3. Mô hình thanh niên hỗ trợ gia đình neo đơn

Hộ gia đình bà Tám chỉ sống có 02 mẹ con, bà Tám và người con trai út 20 tuổi nhưng anh này thường xuyên đi biển vắng nhà. Nhà neo đơn, bà Tám đã hơn 70 tuổi, sức khỏe kém nên việc quán xuyến nhà cửa hạn chế. Những ngày bình thường nhà đã buồn, những ngày gần lễ tết có lúc càng nao lòng hơn.

Hoàn cảnh hơn, gia đình bà Lan chồng mất trong một lần đi biển, con gái bà năm nay gần 30 tuổi nhưng cũng theo chồng định cư ở nước ngoài. Tuổi già sức yếu, lại không có người thân thích bên cạnh sớm hôm, vì vậy không chỉ nhà cửa vườn tược không được dọn dẹp vệ sinh thường xuyên mà đời sống tinh thần của bà cũng không trọn vẹn.

Đội tình nguyện thanh niên các làng thuộc xã Vinh An, Vinh Thanh, được thành lập tự nguyện, do các bạn trẻ trong làng tình nguyện tham gia, lúc đầu nhằm mục đích chia sẽ, giúp đỡ các gia đình khó khăn, neo người trong việc vệ sinh nhà, vườn. Trong quá trình thực hiện các công việc thiện nguyện, tìm hiểu hoàn cảnh gia đình, tâm tư nguyện vọng của những người trong gia đình, các bạn trong đội còn tư vấn cho các gia đình những kiến thức pháp luật cơ bản, qua đó giúp tháo gỡ những vấn đề pháp lý cho các hộ gia đình.

Mô hình này được tổ chức, hoạt động từ lâu trên tinh thần tương thân tương ái, lá lành đùm lá rách, thể hiện tinh thần hết sức đoàn kết của bà con trong làng, trong địa phương. Mô hình không chú trọng hình thức tổ chức, không khẩu hiệu, chỉ đơn giản những người nào muốn tham gia thì tham gia, hoàn toàn tự nguyện, tự giác, xuất phát từ tấm lòng muốn giúp đỡ người khác, vì người khác. Qua hoạt động giúp đỡ người khác, các bạn thanh niên cũng có cơ hội để học tập, nghiên cứu, tìm hiểu pháp luật, nâng cao nhận thức pháp luật của bản thân.

Những thuận lợi

- Hoạt động giúp đỡ gia đình có hoàn cảnh, neo đơn và lồng ghép tuyên truyền pháp luật hoàn toàn mang tính tự nguyện, xuất phát từ tấm lòng của các bạn trẻ, không chịu sự ràng buộc mang tính chất bắt buộc. Vì vậy, các bạn tham gia công việc với tất cả sự nhiệt tình, tấm chân tình, thể hiện rất rõ nét và rất nhân văn.

- Hoạt động cũng như những người tham gia hoạt động này nhận được sự ủng hộ tích cực, thiện cảm của bà con nhân dân và chính quyền địa phương. Vì vậy, các yêu cầu, đề nghị giúp đỡ, hỗ trợ của các bạn dễ dàng nhận được sự chấp thuận, ưu tiên của mọi người, của chính quyền địa phương.

Khó khăn

- Với tấm lòng của mình, các bạn có thể giúp đỡ cho các gia đình khó khăn, neo đơn về những vấn đề liên quan đến vệ sinh nhà cửa, giúp các cụ già được vui vẻ về tinh thần, em nhỏ được hỗ trợ chăm sóc, nhưng có những vấn đề pháp lý đôi khi các bạn còn chưa nắm bắt hoặc hiểu đầy đủ. Do đó, khó tư vấn một cách trọn vẹn cho bà con.

- Lực lượng tham gia không ổn định do các bạn trẻ còn bận công việc, học tập hoặc đời sống riêng.

4. Mô hình “Phổ biến pháp luật cho thanh niên qua gặp gỡ nạn nhân và gia đình nạn nhân tai nạn giao thông”

Mục đích xây dựng sáng kiến: Tai nạn giao thông hiện nay được xem là thảm họa, để lại hậu quả hết sức nghiêm trọng cho tất cả những người tham gia giao thông. Mất mát của tai nạn giao thông không gì có thể bù đắp được đối với những người đã chết mà kể cả những người còn sống có thể phải chịu tật nguyền suốt đời do tai nạn giao thông gây ra.

Đối tượng áp dụng: Thanh thiếu niên là một bộ phận không nhỏ tham gia giao thông. Với nhận thức và kỹ năng xử lý tình huống tham gia giao thông còn yếu thì việc tuyên truyền cảnh báo các nguy cơ, nguyên nhân gây tai nạn giao thông, cảnh báo những hậu quả nghiêm trọng của tai nạn giao thông từ đó nâng cao trách nhiệm, ý thức của thanh thiếu niên khi tham gia giao thông là hết sức cần thiết và quan trọng.

Các bước thực hiện

- Bước 1:

+ Chọn điểm: Lựa chọn một số trường trung học phổ thông trên địa bàn tỉnh để triển khai;

+ Tổ chức cho các học sinh trực tiếp gặp gỡ một số gia đình là nạn nhân của tai nạn giao thông (gia đình có người chết vì tai nạn giao thông hoặc gia đình có người bị thương tật vì tai nạn giao thông). Để các em tiếp xúc trực tiếp, thấy được những hậu quả nặng nề mà tai nạn giao thông để lại.

- Bước 2:

+ Tổ chức đánh giá thông qua hình thức khảo sát đối với các học sinh đã trực tiếp gặp gỡ các gia đình là nạn nhân của tai nạn giao thông.

+ Rút kinh nghiệm để triển khai trên diện rộng.

- Bước 3:

+ Triển khai rộng rãi

Tác động, hiệu quả của sáng kiến:

Từ thực tế trực tiếp gặp gỡ một số gia đình là nạn nhân của tai nạn giao thông qua đó tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật cho học sinh nâng cao nhận thức, ý thức trong việc chấp hành pháp luật trật tự an toàn giao thông, phòng tránh tai nạn giao thông. Đồng thời, giúp các em nhận thức được những tổn thất, mất mát, khó khăn của các nạn nhân, gia đình nạn nhân tai nạn giao thông. Từ đó, có sự giúp đỡ, kêu gọi sự chia sẽ từ cộng đồng.

Giải pháp nhân rộng sáng kiến

- Thực hiện tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật thông qua việc tổ chức cho thanh thiếu niên gặp gỡ các gia đình nạn nhân của tai nạn giao thông cần phải có sự chung tay của gia đình, gia trường cũng như các cấp, các ngành.

- Cần lồng ghép việc tổ chức các hoạt động hưởng ứng “Ngày thế giới tưởng niệm các nạn nhân tử vong vì tai nạn giao thông” với tổ chức cho thanh, thiếu niên gặp gỡ với các gia đình nạn nhân của tai nạn giao thông. Qua đó, tuyên truyền, phổ biến rộng rãi mục đích, ý nghĩa của sự kiện tưởng niệm nạn nhân tử vong vì tai nạn giao thông, những đau thương mất mát do tai nạn giao thông gây ra; những địa chỉ cần được giúp đỡ và chia sẽ của xã hội; cảnh báo các nguy cơ, nguyên nhân gây tai nạn giao thông, cảnh báo những hậu quả nghiêm trọng của tai nạn giao thông đối với toàn xã hội từ đó nâng cao trách nhiệm, ý thức của người tham gia giao thông; tuyên truyền các thông điệp về An toàn giao thông từ đó nâng cao ý thức chấp hành pháp luật về trật tự an toàn giao thông, xây dựng và hình thành văn hóa giao thông.

- Tổ chức cho thanh thiếu niên được tham gia với các cơ quan, ban ngành, các tổ chức chính trị- xã hội, các doanh nghiệp, các nhà hảo tâm khi tổ chức các đoàn thăm hỏi, động viên và giúp đỡ các gia đình nạn nhân tai nạn giao thông (đặc biệt các gia đình có hoàn cảnh khó khăn).

5. Mô hình “100 ly cà phê pháp luật miễn phí”

 Mục đích, ý nghĩa của việc triển khai mô hình

Là một hình thức tuyên truyền, phổ biến những chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước cho đối tượng thanh, thiếu niên. Bên cạnh thanh, thiếu niên tham dự, mô hình này cũng thu hút người dân trên địa bàn tham gia nên cũng đã góp phần nâng cao hiểu biết pháp luật và ý thức chấp hành pháp luật cho nhân dân ở địa phương nơi tổ chức mô hình.

Phạm vi áp dụng

 Hiệp Hội Doanh nghiệp tỉnh định kỳ hàng tháng tổ chức mô hình “Cà phê doanh nhân” kết nối với các chuyên gia, nhà quản lý với doanh nghiệp; trang bị những kỹ năng cần thiết; cập nhật những thông tin, chính sách mới về đầu tư, tư vấn, giải đáp cho các doanh nghiệp tìm cơ hội đầu tư, phát triển. Qua đó cung thông tin, kiến thức trong quản lý doanh nghiệp và sản xuất kinh doanh. Đồng thời, tạo không gian cho doanh nghiệp và chính quyền chia sẻ những khó khăn, vướng mắc để tìm ra các giải pháp hiệu quả trong quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp thời kỳ hội nhập.

Đối tượng áp dụng: Thanh, thiếu niên có nhu cầu nghiên cứu, tìm hiểu pháp luật hoặc đối tượng mà đơn vị chủ trì mong muốn tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật.

Nội dung pháp luật

Chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về các lĩnh vực khác nhau, chú trọng đến các văn bản có liên quan trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp, đến cuộc sống, công việc, học tập hằng ngày của thanh, thiếu niên; những hành vi vi phạm pháp luật mà thanh thiếu niên dễ vi phạm có dựa trên khảo sát, nắm bắt tình hình (nếu có). Trọng tâm là các văn bản pháp luật sau: Bộ luật Hình sự, Bộ luật Dân sự, Luật An ninh mạng, Luật Nghĩa vụ quân sự, Luật An toàn giao thông đường bộ, Luật Trợ giúp pháp lý, Luật Việc làm, Luật Hôn nhân và gia đình, Luật Phòng chống ma túy…

Cách thức triển khai

Bước 1: Khảo sát, lựa chọn địa điểm, quán cà phê có đông thanh, thiếu niên tụ tập, tham gia để tổ chức triển khai mô hình

Bước 2: Lựa chọn thời điểm để triển khai mô hình, thời điểm thích hợp nhất là ngày nghỉ cuối tuần, nghỉ lễ, nghỉ tết hay buổi tối…

Bước 3: Đơn vị chủ trì tổ chức cho 100 thanh, thiếu niên đến quán cà phê được uống cà phê miễn phí; số tiền này do ngân sách của đơn vị chủ trì chi trả. Tại đó, 100 thanh, thiếu niên được uống cà phê miễn phí sẽ được tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật trong lúc uống cà phê tại quán.

Bước 4: Đơn vị chủ trì tổ chức thi tìm hiểu pháp luật cho những người tham dự bằng hình thức phù hợp (có thể là hỏi đáp trực tiếp hoặc thi hái hoa dân chủ…). Nội dung thi tập trung vào các nội dung mà báo cáo viên vừa tổ chức tuyên truyền, phổ biến tại Bước 3. Với mỗi câu trả lời đúng, người trả lời sẽ được nhận phần thưởng.

Bước 5: Đơn vị chủ trì tổ chức tư vấn, giải pháp pháp luật cho thanh, thiếu niên tham dự. Thanh, thiếu niên có những vướng mắc về pháp luật sẽ được tư vấn tại chỗ.Trong trường hợp phát sinh những vấn đề khó, cần thời gian nghiên cứu thì báo cáo viên pháp luật sẽ trả lời sau.

Bước 6: Kết thúc

Sau khi triển khai các hoạt động nêu trên, đơn vị chủ trì kết thúc buổi triển khai mô hình 100 ly cà phê pháp luật miễn phí; trên cơ sở đó đánh giá, tổng kết.

Đánh giá tác động, hiệu quả, thuận lợi trong triển khai mô hình

Đây là mô hình thể hiện sự vận dụng sáng tạo trong triển khai phổ biến, giáo dục pháp luật nói chung, cho thanh, thiếu niên nói riêng.Việc tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh, thiếu niên tại địa phương thông qua mô hình “100 ly cà phê pháp luật miễn phí” góp phần rất lớn trong việc nâng cao hiểu biết pháp luật và ý thức chấp hành pháp luật, ý thức đấu tranh phòng, chống tội phạm của thanh, thiếu niên, qua đó góp phần ổn định an ninh trật tự, an toàn xã hội tại địa phương. Ngoài ra, thông qua việc triển khai mô hình cũng góp phần bồi dưỡng và tạo điều kiện để thanh, thiếu niên phát triển toàn diện, có ý thức trách nhiệm công dân, hiểu biết và chấp hành nghiêm chỉnh Hiến pháp và pháp luật, góp phần xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, tạo dựng một môi trường xã hội lành mạnh để thanh, thiếu niên cống hiến và trưởng thành.

Mô hình này được triển khai gặp rất nhiều thuận lợi, cụ thể: (i) Đơn vị chủ trì không phải chuẩn bị nhiều về khâu tổ chức và tiết kiệm chi phí (hội trường, chỗ ngồi cho đại biểu, băng rôn, maket, tem, giấy mời, văn phòng phẩm…); (ii) Đơn giản trong việc mời đối tượng tham dự (chỉ cần khảo sát, lựa chọn quán cà phê có đông thanh, thiếu niên tham gia); (iii) Thu hút được nhiều thanh, thiếu niên tham gia hơn các hình thức khác (ví dụ như mời hộ gia đình đến dự thì chủ yếu là người cao tuổi tham dự, thanh, thiếu niên ít đến); (iv) Mô hình này tạo ra tâm lý thoải mái cho đối tượng tham dự, việc truyền tải nội dung pháp luật cũng dễ dàng, thuận tiện hơn do các nội dung pháp luật được lựa chọn là những lĩnh vực có liên quan đến cuộc sống, công việc, học tập của thanh, thiếu niên; câu hỏi thi tìm hiểu pháp luật cũng tập trung vào nội dung báo cáo viên pháp luật đã phổ biến trước đó; việc được nhận phần thưởng sau mỗi câu trả lời đúng cũng góp phần thu hút đối tượng tham dự tích cực lắng nghe, nghiên cứu, tìm hiểu pháp luật hơn…

6. Mô hình “Kể chuyện theo án”

Mục đích, ý nghĩa của việc triển khai mô hình

Là một hình thức tuyên truyền, phổ biến những chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước cho đối tượng thanh, thiếu niên.

Đối tượng áp dụng

Thanh, thiếu niên trong trường học; thanh, thiếu niên ở khu dân cư và nhiều tầng lớp nhân dân tại các khu dân cư.

Nội dung pháp luật

Chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về các lĩnh vực khác nhau, trọng tâm là các văn bản pháp luật sau: Bộ luật Dân sự, Bộ luật Hình sự, Luật hành chính, Luật giao thông đường bộ...; đặc biệt là công tác phòng, chống các loại tội phạm, tệ nạn xã hội trong thanh, thiếu niên.

Cách thức triển khai

Bước 1: Hằng năm, đơn vị chủ trì xây dựng kế hoạch thực hiện, trong đó phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên, sự phối hợp với các trường học, xã phường, khu dân cư trên địa bàn để triển khai mô hình.

Bước 2: Lựa chọn thời điểm triển khai mô hình

Mô hình kể chuyện theo án được triển khai trọng tâm vào hai đợt:

- Đợt 1: Vào dịp tháng 3, tháng 4: Tổ chức cho đối tượng là thanh, thiếu niên trong các trường học.

- Đợt 2: Vào dịp tháng 6, tháng 7: Tổ chức cho đối tượng là thanh, thiếu niên các phường, xã, khu dân cư.

Bước 3: Tổ chức triển khai mô hình

- Đơn vị chủ trì lựa chọn các vụ án có thật xảy ra trên địa bàn thành phố, trên cơ sở có sự cung cấp tài liệu bằng những vụ án có thật, bản án đã có hiệu lực pháp luật mà trong đó đối tượng vi phạm pháp luật là thanh niên, thiếu niên và tư vấn của các cơ quan tư pháp về chuyên môn như Tòa án, Viện kiểm sát, Công an để biên soạn lại vụ án thành những câu chuyện sinh động, cụ thể, hấp dẫn.

Đơn vị chủ trì tổ chức hội nghị tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật theo hình thức kể chuyện theo án (sử dụng những câu chuyện đã biên soạn nêu trên): (i) Thành đoàn triệu tập thanh, thiếu niên tham dự thông qua việc chỉ đạo các cơ sở đoàn (Đoàn trường, Đoàn phường) báo cáo cấp ủy để cấp ủy chỉ đạo các ban, ngành, đoàn thể phối hợp để thực hiện tại đơn vị; (ii) Thành đoàn chủ trì phối hợp với đơn vị thực hiện chuẩn bị cơ sở vật chất cần thiết.

Các vụ án sau khi được biên soạn lại thành câu chuyện, Câu lạc bộ "Tuổi trẻ với pháp luật" sẽ phối hợp với thanh, thiếu niên tại các đơn vị tập luyện và biểu diễn bằng hình thức sân khấu hóa để thanh, thiếu niên tham dự hội nghị cùng xem, cùng đưa ra những nhận định về tình huống vi phạm pháp luật trong tiểu phẩm (đặc biệt ở mô hình này là thanh, thiếu niên ở đơn vị nào thì được tham gia tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho chính đơn vị mình).

- Sau mỗi câu chuyện về một vụ án, thanh, thiếu niên sẽ đặt những câu hỏi xoay quanh kiến thức pháp luật cho tổ tư vấn pháp luật của Câu lạc bộ. Những băn khoăn và thắc mắc của đối tượng tham gia sẽ được giải đáp tại chỗ, từ đó giúp cho thanh, thiếu niên hiểu hơn về bản chất của vụ án, đồng thời có thêm nhiều kiến thức về pháp luật và những tệ nạn xã hội cũng như rút ra những bài học kinh nghiệm sâu sắc cho bản thân.

Đánh giá tác động, hiệu quả, ưu điểm của mô hình

Mô hình “Kể chuyện theo án” đã và đang ngày càng thể hiện được tác dụng rõ nét, có tác động mạnh mẽ, từng bước làm thay đổi về nhận thức, vai trò, trách nhiệm của thanh, thiếu niên nói riêng và các tầng lớp nhân dân thành phố nói chung trong việc chấp hành pháp luật. Thực tế cho thấy tình hình tệ nạn xã hội trên địa bàn thành phố giảm nhiều, năm sau giảm hơn năm trước cả về số vụ và số người đặc biệt đối với đối tượng là thanh, thiếu niên. Với nhận thức tuyên truyền, giáo dục là chức năng cơ bản của tổ chức Đoàn, trong những năm qua, công tác giáo dục chính trị tư tưởng, truyền thống, đạo đức lối sống và ý thức chấp hành pháp luật, tuyên truyền phòng chống các tệ nạn xã hội cho thanh, thiếu niên đã được các cơ sở Đoàn trong toàn thành phố đặc biệt quan tâm, đã có sự tập trung chỉ đạo, đầu tư đúng mức (cả về nội dung, hình thức thực hiện, cơ sở vật chất và nguồn lực,…).

Mô hình “Kể chuyện theo án” là cách thức tuyên truyền, phổ biến pháp luật sinh động, hấp dẫn, sâu sắc, thông qua đó chuyển tải thông tin đến đối tượng tham gia một cách dễ hiểu, dễ nhớ.

c) Việc triển khai mô hình đã giúp cho thanh, thiếu niên tiếp cận thường xuyên hơn và sâu hơn với những chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, góp phần quan trọng nâng cao hiệu quả công tác giáo dục tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống, bồi dưỡng lý tưởng cách mạng, ý thức chấp hành pháp luật của thanh thiếu niên, hình thành tư tưởng tránh xa các tệ nạn xã hội, từng bước đáp ứng được yêu cầu của công tác thanh niên trong giai đoạn mới, qua đó góp phần bảo đảm an ninh, chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn thành phố.

 Khó khăn

Một bộ phận thanh, thiếu niên thiếu ý thức, tinh thần tự giác học tập rèn luyện, giảm sút về ý trí phấn đấu, đặc biệt còn có một số thanh, thiếu niên có lối sống buông thả tự do, không có tổ chức, không tham gia các tổ chức, đoàn thể.

Vấn đề việc làm cho người lao động, nhất là ở độ tuổi thanh, thiếu niên là học sinh, sinh viên ra trường chưa có việc làm ổn định. Họ phải tự tìm việc làm vì cuộc sống mưu sinh nên hiên nay, không ít cơ sở cấp chi đoàn khu dân cư còn rất ít đoàn viên thanh niên sinh hoạt và cư trú thường xuyên trên địa bàn đã ảnh hưởng đến việc thu hút, tập hợp lực lượng đoàn viên thanh niên tham gia hoạt động đoàn và nhiệm vụ chính trị tại địa bàn phường, xã.

Bài học kinh nghiệm

Cần có sự chỉ đạo sâu sát của cấp ủy Đảng các cấp, sự quan tân tạo điều kiện của chính quyền, các nghành, đoàn thể và toàn xã hội cho công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục cho thanh, thiếu niên.

Các cấp bộ Đoàn cần chủ động tham mưu cho các cấp ủy Đảng, tranh thủ sự hỗ trợ, tạo điều kiện của các cấp chính quyền và tích cực phối hợp với các ngành chức năng, đặc biệt là ngành tư pháp trong việc thực hiện.

Xây dựng kế hoạch cụ thể, phân công nhiệm vụ rõ người, rõ việc, kịp thời động viên, khen thưởng các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc.

- Tranh thủ mọi nguồn kinh phí, cơ sở vật chất, làm tốt công tác xã hội hóa để đảm bảo nguồn kinh phí thực hiện mô hình.

Các tổ chức cơ sở đoàn phải chủ động, sáng tạo và linh hoạt trong việc chọn, áp dụng mô hình tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho các đối tượng là thanh, thiếu niên nói riêng và các tầng lớp nhân dân phải phù hợp về hình thức và nội dung, phải kiên trì thực hiện có phương pháp thu hút thanh, thiếu niên và mọi người tham gia hưởng ứng đồng thời phải phù hợp với tình hình, điều kiện của từng địa bàn khu dân cư, nội dung phải dễ hiểu, dễ làm thì sẽ đem lại hiệu quả đồng thời hàng năm tổ chức sơ, tổng kết, đánh giá phong trào, biểu dương khen thưởng kịp thời những gương người tôt, việc tốt, đồng thời lên án, phê phán những người, những việc chưa tốt.

Việc phổ biến, giáo dục pháp luật nói chung và cho đối tượng thanh, thiếu niên nói riêng phải có sự tham gia của các cấp, các ngành, cơ quan, đơn vị, của cả hệ thống chính trị đó là sự phối hợp, lồng ghép triển khai phù hợp, hiệu quả. Vì vậy sự cần thiết là sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị tạo điều kiện khích lệ động viên và ủng hộ cho tổ chức cơ sở đoàn hoàn thành nhiệm vụ, thực sự là cánh tay đắc lực, là đội hậu bị, tiên phong của Đảng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc.

Để các tổ chức cơ sở đoàn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của mình rất mong các cấp ủy đảng, chính quyền các cấp và các tầng lớp nhân dân tiếp tục quan tâm, tạo điều kiện cả về vật chất và tinh thần, sâu sát chỉ đạo, uốn nắn kịp thời để thế hệ trẻ Việt Nam có điều kiện, cơ hội hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước và nhân dân giao.

Đánh giá tính ứng dụng và giải pháp nhân rộng mô hình

Mô hình này có thể áp dụng ở bất cứ đơn vị, địa phương nào có nhu cầu vì đơn giản, dễ thực hiện và có nhiều thuận lợi như đã nêu ở trên.

7. Mô hình “Fan page tuổi trẻ với pháp luật”

Mục đích, ý nghĩa

Công tác tuyên truyền, phổ biến và giáo dục pháp luật luôn có vị trí và vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình xây dựng Nhà nước pháp quyền Xã hội chủ nghĩa, là trách nhiệm của toàn bộ hệ thống chính trị, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam và sự điều phối, tổ chức thực hiện của các cơ quan nhà nước và các tổ chức chính trị - xã hội; là khâu then chốt, quan trọng để chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước thực sự đi vào cuộc sống xã hội, đi vào ý thức, hành động của từng chủ thể trong xã hội.  

Trong xu thế hiện nay, với sự phát triển nhanh chóng và vượt bậc của ngành công nghệ thông tin, con người ngày càng tận dụng mạng internet để kết nối cộng đồng và tiếp cận thông tin nhanh chóng. Ở Việt Nam, số lượng người sử dụng mạng xã hội ngày càng tăng theo thang bậc cấp số nhân.

Đối tượng áp dụng: đoàn viên, thanh thiếu niên

Nội dung pháp luật: tuyên truyền, giới thiệu các nội dung liên quan đến cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và đại biểu Hội đồng Nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016 – 2021; tuyên truyền các chính sách, pháp luật của Nhà nước, các quy định, chính sách mới của Thành phố và tuyên truyền các hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật.

Cách thức triển khai: các bước cụ thể, người thực hiện (chủ trì, phối hợp), sản phẩm đầu ra mỗi bước:

Bước 1: Xây dựng kế hoạch tổ chức hoạt động tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trong đó tập trung duy trì và tăng tính tương tác trên trang cộng đồng.

Bước 2: Xây dựng các sản phẩm tuyên truyền:

Đầu tư thực hiện các sản phẩm tuyên truyền trực quan sinh động:

Thực hiện các sản phẩm tuyên truyền dưới dạng đồ họa thông tin (infographic), đoạn phim ngắn giới thiệu về các văn bản Luật gắn với đoàn viên, thanh thiếu nhi, như: Luật Bầu cử Đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng Nhân dân các cấp, Luật biển Việt Nam, Luật Thanh niên, Luật Nghĩa vụ quân sự, Luật Bảo hiểm xã hội, Luật căn cước công dân, Luật phổ biến, giáo dục pháp luật, Luật giao thông đường bộ, Luật trẻ em năm 2016 …

Đầu tư các sân chơi trực tuyến tìm hiểu kiến thức pháp luật dành cho đoàn viên, thanh thiếu nhi:

Bước 3: Đăng tải và cập nhật thường xuyên các sản phẩm tuyên truyền dưới dạng đồ họa thông tin (infographic), đoạn phim ngắn (clip) trên trang tuyên truyền.

Đánh giá ưu điểm, hạn chế:

Ưu điểm:

Các trang mạng xã hội có độ tương tác cao, nhanh chóng phổ biến thông tin pháp luật đến hàng nghìn người trong thời gian ngắn.

- Thông tin đa dạng, lượng thông tin lớn, dễ khai thác.

Việc xây dựng chuyên trang thông tin tuyên truyền pháp luật trên facebook là phù hợp với xu thế chung của thế giới và phù hợp với điều kiện kinh tế xã hội hiện nay.

 Hạn chế:

Yêu cầu khai thác trang mạng xã hội là phải kết nối internet, nên mô hình này khó nhân rộng ở các đìa bàn vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo…

Sản phẩm tuyên truyền chưa đa dạng.

Chưa kịp thời giải quyết các thắc mắc của đoàn viên, thanh niên trên trang cộng đồng.

- Nội dung sản phẩm tuyên truyền đôi lúc còn chưa sát với nhu cầu của đoàn viên, thanh niên từ đó dẫn tới việc tương tác của đoàn viên, thanh thiếu nhi còn hạn chế.

Đánh giá tác động, hiệu quả của mô hình

Thông qua các cuộc thi tìm hiểu pháp luật trực tuyến, các đợt phát động thiết kế sản phẩm, các hoạt động tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, vừa cung cấp sản phẩm tuyên truyền hỗ trợ các đơn vị sử dụng trong quá trình tuyên truyền đến đông đảo thanh thiếu nhi Thành phố, đồng thời cũng là kênh tổng hợp, giới thiệu các sản phẩm tuyên truyền của cơ sở Đoàn, báo chí, các đơn vị truyền thông, các ban ngành … đến đông đảo thanh thiếu niên.

Kết luận:

Đối với thanh thiếu niên có sự tổ chức, quản lý (học sinh, sinh viên, đoàn viên thanh niên…) thì hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật có thuận lợi vì có thể tập hợp, quản lý, vận động để thanh thiếu niên tham gia học tập pháp luật. Tuy nhiên, đối với những trường hợp là thanh thiếu niên là đối tượng đặc thù, nhất là những người khuyết tật, thanh niên tự do, không có việc làm… thì có nhiều vấn đề đặt ra, làm thế nào để có thể tiếp cận, tuyên truyền pháp luật và làm cho họ thấy pháp luật thật sự cần thiết, giúp ích đối với cuộc sống của bản thân, từ đó mới có thể đạt được sự hợp tác tích cực từ đối tượng tuyên truyền. Vấn đề này phụ thuộc rất lớn vào cơ quan chuyên ngành và chính quyền địa phương.