Theo dự thảo Tờ trình của Bộ Xây dựng, sau 05 năm thực hiện (2016-2021), Nghị định số 117/2015/NĐ-CP bước đầu đã hình thành một hệ thống thông tin gồm cơ sở dữ liệu, hệ thống phần mềm và hạ tầng công nghệ thông tin được xây dựng, quản lý đồng bộ, thống nhất từ Trung ương đến địa phương. Các thông tin, số liệu, dữ liệu chuyên ngành về nhà ở, thị trường bất động sản đã thường xuyên được cập nhật vào hệ thống cơ sở dữ liệu chung, trên cơ sở đó, cơ quan quản lý chuyên môn đã nghiên cứu, phân tích, đánh giá, đưa ra các nhận định, dự báo về thị trường bất động sản và thực hiện công bố công khai các thông tin tạo điều kiện cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến lĩnh vực nhà ở và nhà ở thị trường bất động sản được tiếp cận thông tin phục vụ việc quản lý, hoạch định chính sách, hoạt động đầu tư, kinh doanh bất động sản, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội và các mục đích chính đáng khác.

Bên cạnh đó, còn phát sinh một số vướng mắc, bất cập trong quy định và  triển khai Nghị định số 117/2015/NĐ-CP. Trong đó, những vướng mắc từ chính quy định của Nghị định số 117/2015/NĐ-CP, đó là: Việc bố trí kinh phí cho việc điều tra, thu tthập thông tin, xây dựng cơ sở dữ liệu và duy trì hoạt động thường xuyên của hệ thống thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản tại địa phương còn hạn chế do nguồn ngân sách địa phương còn hạn hẹp, lại phải phân bổ cho nhiều ngành, lĩnh vực khác nhau. Mặt khác, quy định hiện hành chưa hướng dẫn cụ thể việc lập dự toán kinh phí để phục vụ công tác điều tra, thu thập thông và duy trì hoạt động thường xuyên của hệ thống thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản, việc quản lý, sử dụng số tiền thu được từ khai thác, sử dụng thông tin nên các địa phương gặp khó khăn trong lập dự toán kinh phí để trình cấp có thẩm quyền phê duyệt, bố trí ngân sách hàng năm.

Về nhân sự, hầu hết cán bộ làm công tác xây dựng cơ sở dữ liệu, vận hành hệ thống thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản là kiêm nhiệm, trình độ, năng lực không đồng đều, chưa đạt yêu cầu đề ra. Công tác đào tạo, bồi dưỡng về trình độ chuyên môn cho cán bộ chuyên trách chưa thường xuyên.

Số lượng thông tin cần thu thập, tổng hợp liên quan đến nhiều ngành, lĩnh vực, nhiều cấp báo cáo khác nhau nên việc tổng hợp, báo cáo thông tin, số liệu cho cơ quan có thẩm quyền gặp khó khăn, không đúng tiến độ theo quy định.

Nghị định số 139/2017/NĐ-CP quy định hành vi không cung cấp, cung cấp không chính xác, không đầy đủ hoặc không đúng thời hạn thông tin về thị trường bất động sản cho cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu về nhà ở và thị trường bất động sản theo quy định sẽ chịu mức xử phạt từ 30-40 triệu đồng và buộc khắc phục hậu quả. Tuy nhiên, thực tế việc kiểm tra, xử phạt các tổ chức, cá nhân không thực hiện theo quy định còn hạn chế, mức xử phạt chưa mang tính răn đe.

Từ thực tế đó, dự thảo Nghị định về xây dựng hệ thống thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản nhằm khắc phục những tồn tại, vướng mắc trong xây dựng, quản lý và sử dụng hệ thống thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản thời gian qua; công khai, minh bạch thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản phục vụ công tác quản lý nhà nước, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội và các nhu cầu chính đáng khác trong xã hội đồng thời phù hợp, tương thích với Khung kiến trúc Chính phủ điện tử Việt Nam phiên bản 2.0.

Qua nghiên cứu dự thảo Tờ trình và dự thảo Nghị định cũng như mục tiêu xây dựng Nghị định, tác giả góp ý một số nội dung nhằm hoàn thiện thêm dự thảo Nghị định, cụ thể như sau:

- Tại điểm a khoản 1 Điều 7 dự thảo Nghị định về các hành vi bị cấm có quy định “Cung cấp thông tin không chính xác, không đầy đủ, không đúng thời hạn theo quy định tại Nghị định này”.

Đề nghị bổ sung thêm quy định loại trừ trong một số trường hợp, cụ thể: Trường hợp vì sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan (theo quy định tại khoản 1 Điều 156 Bộ luật Dân sự năm 2015) mà không cung cấp thông tin đúng thời hạn theo quy định thì có văn bản báo cáo và thực hiện cung cấp thông tin ngay sau khi có điều kiện thực hiện. Quy định này nhằm tương tích, loại trừ trường hợp xử phạt khi không cung cấp đúng thời hạn thông tin về thị trường bất động sản cho cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu về nhà ở và thị trường bất động sản theo quy định.

- Khoản 1 và khoản 2 Điều 25 dự thảo quy định sử dụng bộ máy, biên chế hiện có để thực hiện việc quản lý, vận hành hệ thống thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản. Trong đó, Sở Xây dựng hoặc cơ quan chuyên môn quản lý về nhà ở và thị trường bất động sản sử dụng bộ máy, biên chế hiện có để quản lý, vận hành hệ thống thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản tại địa phương theo nguyên tắc không làm tăng bộ máy biên chế. Bộ Xây dựng tổ chức đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho các cán bộ được phân công thực hiện việc quản lý, vận hành hệ thống tại Trung ương và Địa phương.

Vấn đề liên quan đến nhân sự quản lý, vận hành hệ thống thông tin là một trong những vướng mắc khi thực hiện Nghị định số 117/2015/NĐ-CP được nêu tại dự thảo Tờ trình của Bộ Xây dựng. Để khắc phục bất cập này, trong dự thảo Nghị định đề nghị nêu rõ hơn giải pháp để khắc phục một phần vướng mắc, có thể theo hướng quy định cụ thể Bộ Xây dựng có trách nhiệm tổ chức đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho các cán bộ được phân công thực hiện việc quản lý, vận hành hệ thống tại Trung ương và Địa phương theo định kỳ hàng năm.

- Khoản 3 Điều 27 dự thảo Nghị định quy định về khai thác và sử dụng hệ thống thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản, nêu cụ thể đối tượng, phạm vi khai thác và sử dụng hệ thống thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản. Nhằm thực hiện chủ trương chuyển đổi số và “điện tử hóa” thủ tục hành chính, phù hợp, tương thích với Khung kiến trúc Chính phủ điện tử Việt Nam phiên bản 2.0, trên cơ sở quy định của Nghị định số 45/2020/NĐ-CP ngày 08 tháng 4 năm 2020 của Chính phủ về thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử (Điều 4 về nguyên tắc thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử), tại khoản 3 Điều 27 dự thảo Nghị định bổ sung phạm vi khai thác và sử dụng để các cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện thủ tục hành chính.