Trả lời (có tính chất tham khảo)

Điều 329 Bộ luật Dân sự (năm 2015) quy định về ký cược:

1. Ký cược là việc bên thuê tài sản là động sản giao cho bên cho thuê một khoản tiền hoặc kim khí quý, đá quý hoặc vật có giá trị khác (sau đây gọi chung là tài sản ký cược) trong một thời hạn để bảo đảm việc trả lại tài sản thuê.

2. Trường hợp tài sản thuê được trả lại thì bên thuê được nhận lại tài sản ký cược sau khi trả tiền thuê; nếu bên thuê không trả lại tài sản thuê thì bên cho thuê có quyền đòi lại tài sản thuê; nếu tài sản thuê không còn để trả lại thì tài sản ký cược thuộc về bên cho thuê.

Như vậy, Hòa giải viên D phải căn cứ Điều 329 Bộ luật Dân sự (năm 2015) giải thích cho các bên hiểu quy định về ký cược. Trường hợp tài sản thuê (máy gặt lúa) được trả lại thì bên thuê là ông Xá được nhận lại tài sản ký cược 500.000 đồng sau khi trả tiền thuê; nếu ông Xá không trả lại tài sản thuê thì bà Huệ (bên cho thuê) có quyền đòi lại tài sản thuê; nếu tài sản thuê không còn để trả lại thì tài sản ký cược thuộc về bên cho thuê. Như vậy, việc bà Huệ không trả lại tiền ký cược cho ông Xá sau khi ông Xá đã hoàn thành nghĩa vụ thanh toán tiền thuê máy gặt lúa và trả lại máy gặt lúa là không đúng quy định pháp luật. Tuy nhiên, giữa ông Xá và bà Huệ đã có mối quan hệ tốt đẹp từ trước, để duy trì tình cảm tốt đẹp đó cũng như tránh việc tranh chấp kéo dài, gây tốn kém, mệt mỏi cho các bên, ông Xá và bà Huệ cần trao đổi, thảo thuận việc trả lại tiền ký cược một cách hợp lý. Trong trường hợp các bên không thỏa thuận việc giải các mâu thuẫn, tranh chấp và tự nguyện thực hiện thỏa thuận đó, hòa giải viên hướng dẫn các bên đề nghị cơ quan, tổ chức có thẩm quyền giải quyết theo quy định của pháp luật.